> Berria: Hiesa > GIPUZKOA: MUTRIKUN ERE EHGAM-EN MOZIOA ONARTZEN DA

• Mutriku:Udaleko alderdi guztiek bost mozio onartu dituzte, aho batez
• Lea-Artibai eta Mutrikuko hitza, 2010-01-05. Mutriku
  

Idatziak EHNE, EHGAM, Berdinsarea, Eudel eta ezker abertzaleak azkenaurreko udalbatzan aurkeztutakoak dira.

Gabonen atarian egin zen azkenaurreko udalbatzan Mutrikuko Udalak bost mozio onartu zituen: bat Euskal Herriko Gay-Les Askapenerako Mugimenduarena (EHGAM), emakumeenganako indarkeriaren aurkako hiru eta EHNEren bat.

Nekazaritza erakundearen idatzian, baserriak azken urteotan bizi izan duen problematika mahairatu zen. «Esplotazioen errentabilitate falta, haragi, eskne, zereal, ardo, barazki,...eta gainerako sektore guztien gainbehera. Ez dugu duda izpirik ere nekazaritza sektoreak bizi duen egoera larriak markatu krisian duela jatorria», dio idatziak.
Guzti horrekin, udalbatza osatzen duten arderdi guztiek aho batez abeltzaintza eta nekazaritza sektoreekin bat egin zuten. «Sektore horiek estrategikoak eta nekazaritza munduaren garapenerako eta gure gizartearen beharrentzat ezinbestekoak direlako».
Emakumeen aurkako indarkeria sexista salatuz
Eta udalbatza ospatu zenean azaroa atzean bazegoen ere, azaroaren 25ean ospatu zen Emakumeenganako Indarkeriaren aurkako Nazioarteko Eguna aitzakiatzat hartuta Berdinsarearen, ezker abertzalearen eta Eudelen mozioak onartu zuen udalbatza osoak.
Indarkeria sexista jasaten dutenei babesa emateaz gain, mozioek indarkeriaren prebentzioan lan egin beharra dagoela azpimarratzen dute. «Indarkeria fisikoaz gain, indarkeria sinbolikoa ere kontuan hartu behar dugu; ez da ikusten, baina horren bidez beldurra sortzen da emakumeengan».
Guzti horregatik, udalbatzak aho batez esan zuen berdintasunaren alde eta emakumeenganako indarkeriaren kontra bere eskumenen atalean eta indarreko legea aplikatuz, udal politika «aktiboa, osoa eta koordinatua» bideratuko duela.
Alor horretan, hiru mozio aurkeztu ziren eta udalbatzak hiru mozioak batera onartu zituen erakunde eta alderdi ezberdinen mezuak uztartuz.
Preserbatiboa: Hiesaren aurkako tresna
Azkenik, ezker abertzaleak EHGAMen mozioa aurkeztu zuen. Funtsean, idatziak Benedikto XVI.a Aita Santuak preserbatiboaren erabileraren gainean egindako adierazpenak kritikatu eta zuzentzen ditu.
«HIESaren arazoa ezin da konpondu preserbatiboen banaketarekin; aitzitik, preserbatiboek arazoa handitu egiten dute», esan zuen aita santuak iazko martxoaren 17an Jaunde Kamerungo hiriburuan egindako agerraldian.
Aita Santuaren adierazpenen oihartzun soziala kontuan hartuta, martxoaren 19an nazioarteko autoritate mediku-zientifikoek esan zuten Aita Santuaren esanak zuzentzeko idatzi publiko bat atera behar zela. «Latexko preserbatiboa HIESa eta sexu bidezko infekzioen aurkako teknologiarik eraginkorrena da. Eta Hiesaren aurkako borroka zientzialariek eta agintari publikoek gauzatu behar dute».
Horrela, udalbatzak ondokoa onartu zuen: «Udalbatza honen eginkizuna ez da katolikoen arteko kastitatea bultzatzeko politikak baloratzea. Bai aldiz agintari batek osasunaren gaineko sasi-mezua zabaltzen duenean, mezu hori salatzea. Argi dago preserbatiboak Hiesa saihesten duela. Eta ez gaude ados Aita Santuak esandakoarekin». Mozio hau ere aho batez onartu zuten alderdi guztiek.

>Berria:Hiesa>Gipuzkoa:EAJ-k EHGAM-en mozioa atzera botatzen du

• Ordizia: Gobernu taldeko alderdiek 11 milioi euro pasako berezko aurrekontua onartu dute
• Goierriko Hitza, 2010-01-15 #iñaki Gurrutxaga.ordizia

Ordiziako Udaleko Gobernu taldea osatzen duten hiru alderdi politikoen (EAJ, PSE-EE eta EA) aldeko botoekin onartu dituzte aurtengo ekitaldirako aurrekontuak. Gaur egun Aralarreko ordezkaria da oposizioan ari den bakarra (PPkoa ez da azaltzen), eta hark aurka bozkatu du. Ordiziak 11 milioi euro pasako aurrekontua izango du aurten (iaz baino milioi bat gutxiago), eta diru kopuru horretatik 1.300.000 euro inbertsioetarako bideratuko dute.

Jose Migel Santamaria alkateak eta Jon Txurruka Ogasuneko zinegotziak eman zituzten atzoko osoko bilkuran aurrekontuen gorabeherei buruzko azalpenak. Biek ala biek krisi ekonomikoaren aipamena egin zuten, eta aurrekontuen eta egin beharreko gastuen inguruan «kontrol zehatza» egingo dutela nabarmendu zuten. Inbertsioetan 880.000 jaitsiera aurreikusi dute, ez baitituzte kontuan hartu erakunde gorenetatik jaso ditzaketen diru laguntzak. Iaz 740.000 euroko diru kopurua aurreikusi zuten kontzeptu horretan. Inbertsio nagusiak irisgarritasunaren alorrean, bidegorriaren proiektuaren inguruan eta argiteria berritzeko egingo dituzte.

Gastu soziala gora

Gastu soziala mantendu ez ezik, nabarmen igo da (%25). Santamariak gogoratu du San Jose egoitzak aurrekontuaren %4 suposatzen duela, hezkuntza arloa ere kontuan hartu dutela eta enplegua sustatzeko ahalegina ere egin dutela. Horrez gain, gogoratu dute 2009. urtea 5 milioi euroko zorrarekin abiatu zuela udalak, eta gaur egun zor hori 3,9 milioi eurokoa dela.

Zergen bidezko sarrerak

Zergen eta tasen atalari ere erreparatu zion Txurrukak. IBI edo Ondasun Higiezinen Zergaren bidez 55.000 euro gutxiago jasoko ditu aurten udalak, baina autoen zergan (35.000) eta zaborren zergan (33.000) igoera izango dute. Ur-zerbitzutik aparteko diru-sarrera bat jasoko du (770.000 euro inguru), eta eraikuntza zergatik %20 diru gehiago jasotzea aurreikusten dute, 600.000 euro inguru.

Espainiako Gobernuaren inbertsio funtsa edo E Planetik milioi bat euro pasako diru laguntza jasotzea espero du aurten udalak, eta diru hori zertarako erabiltzeko asmoa duten aurreratu zuen Santamariak: Jubilatueneko lanen bigarren faserako, Upabi eremurako, Beti-Alai pilotalekuaren kanpo aldeko frontoi txikia estaltzeko eta Majori kiroldegian zenbait berrikuntza egiteko.

Gobernukideen ikuspuntua

Iñaki Dubreuil PSE-EEko bozeramaileak aurrekontuen «izaera soziala» nabarmendu zuen, eta hori dela aurrekontuak babesteko arrazoi nagusia. «Krisiari aurre egiteko aurrekontuak dira». Gizarte Ongizateak izandako igoera, gazteria arlokoa eta ingurumen arlokoa aipatu zituen, eta irisgarritasunean, bidegorrian eta argiterian egingo diren inbertsioak goraipatu.

Belen Maiza EAko eledunak aurrekontuak osatzeko orduan hiru alderdiek egin duten «txekeo komunari» buruz aritu zen. Analisi bateratu hori ekintzak proposatzeko garaian ezinbestekoa dela esan zuen. «XXI. mendeko bizimodurako prestatzen ari gara Ordizia», zehaztu zuen. Kultura, Euskara eta Hezkuntza zinegotzia den aldetik, kulturan eta hezkuntzan inbertitzearen garrantziaz jabetzeko deia egin zien udalbatzako alderdiei, «etorkizunean inbertitzea» dela esanez.

«Kanpoan utzi gaituzue»

Maizak esandako hitzak baliatuz argudiatu zuen aurrekontuen aurkako botoa Aralarreko Mikel Leundak, motz-motzean. «Txekeo komuna zuek egin duzue, gu kanpoan utzi gaituzue eta». Aldeko 9 botorekin eta aurkako batekin onartu dituzte aurrekontuak.

aurrekontua

11.300.000

Euro. Ordiziako Udalak 2010. urterako izango duen berezko aurrekontua, iaz baino milioi bat euro gutxiagokoa.

Aurrekontu orokorra

22.455.00 euro. Kopuru horretan udalaren berezko aurrekontua (11.300.000), San Jose egoitzarena (2.105.000), Herri Antzokiarena (78.000), Majori kiroldegiarena (878.400) eta Ordizia Lantzenena (8.100.000) daude sartuta.

Aurrekontuak sailka

Administrazioa eta ondarea. 2.525.000 euro (%25,32).

Hirigintza eta obrak. 530.400 euro (%5,32).

Gizarte ongizatea. 2.140.000 euro (%21,46).

Herritarren partaidetza. 102.000 euro (%1,01).

Kultura eta hezkuntza. 1.021.000 euro (%10, 24).

Euskararen sustapena. 230.000 euro (%2, 31).

Zerbitzuak. 1.527.000 euro (%15, 31).

Agenda 21. 55.000 euro (%0, 55).

Festak eta azokak. 665.000 euro (%6, 67).

Ogasuna. 364.000 euro (%3, 65).

Kirola. 600.115 euro (%6, 02).

Sustapena eta garapena. 213.284 euro (%2, 14).

Inbertsio nabarmenenak

Hirigintza. 233.000 euro.

Etxebizitza. 108.000 euro.

Bide publikoak. 183.000 euro.

Lan sustapena. 155.000 euro.

Argiteria. 245.000 euro.

Gazteria. 128.000 euro.

Aralarren bi mozioak atzera bota dituzte, kontramozio eta guzti

Benedikto XVI.a aita santuak preserbatiboaz egindako adierazpenei eta osoko bilkura orduz aldatzeari buruzkoak ziren.

i. gurrutxaga

Aurrekontuei buruzko puntuaren aurretik, Aralar alderdiak sartutako bi mozio eztabaidatu zituzten. gay eta lesbianen EHGAM kolektiboaren mozioa eraman zuen bilkurara Mikel Leundak, Benedikto XVI.a aita santuak preserbatiboaz egindako azalpenak kritikatzen zituena. EAJk, ordea, kontramozioa aurkeztu zuen, aita santuaren esanak ez dituztela baloratuko esanez. Hies gaitzari aurre egiteko preserbatiboaren erabileraren alde egin zuen EAJk. EAk alde bozkatu zuen, eta PSE-EEk eta Aralarrek ez zuten bozkatu. Iñaki Dubreuilek EAJk kontramozioa sartzeko modua egokia ote zen galdetu zion idazkariari, eta hark erantzun zion «beti horrela» egin izan dela. Ondoren Aralarrena bozkatu zen. Leundak alde bozkatu zuen, eta EAk ere bai, nahiz eta testuaren hasierako atal batekin ados ez egon. PSE-EEko hiru ordezkariek ez zuten bozkatu, eta EAJk aurka bozkatu zuen.

Aralarraren eskaerari muzin

Osoko bilkurak arratsaldeetan egiteko eskaera egin zuen beste behin Leundak, eta udalaren barne araudiari aipamena egin zion. Bilkurak goizean egitea herritarren partaidetzarekin bat ez datorrela gogorarazi zien gobernu taldekoei eta «jarrera inkoherentea» edukitzea egotzi. Hitzik esan gabe, aurka bozkatu zuten gobernukideek.

Gonzalez proposatu dute Galparsororen ordezko

Jakintza dantza taldearen entsegu lokalaren egoera kaskarraren berri eman zien arduradunak gobernu taldekoei, publiko artetik.

i. gurrutxaga

Uda hasieran utzi zuen zinegotzi kargua EB-Berdeak/Aralar udal taldeko Maialen Galparsorok, eta haren ordezkoa izendatzeko prozesua argitze bidean da. Zerrenda horretan hirugarrenak eta laugarrenak, Leonor Urangak eta Martin Zurbanok, karguari uko egin diote, eta Carlos Gonzalez proposatu dute kargu horretarako. Erabakia Hauteskunde Batzorde Orokorrera bidaltzekotan geratu ziren, hautagai horren izendapena egin dezan.

Jakintzaren lokalari buruz

Jakintza dantza taldeko arduradun Izaro Insaustik Milagrosan duten entsegu lokalaren egoera kaskarraren berri eman zuen galde-erreguen txandan. Jose Migel Santamariak gaiari buruz hitz egiteko konpromisoa hartu zuen.

> Berria: Hiesa > GIPUZKOA: EHGAM IZENEAN, I. OIARBIDEK AURKEZTUTAKO MOZIOA ONARTZEKO PROPOSAMENA LEGORRETAN

• Legorreta: 2010eko udal aurrekontuak bihar onartuko dira ez ohiko plenoan
• El Diario Vasco, 2009-12-08 # Esnal . Legorreta

Bihar asteazkena, arratsaldeko 8:30ean, Udaletxeko areto nagusian, Pleno Berezia burutuko da. Bertan, 2010 urterako udal aurrekontuaren proiektua onartzeko proposamena izango da mahai gainean. Baita, honako gaizerrenda ere izango dute aztergai udalkideek: 2009ko udal aurrekontuaren 07/2009 kreditu aldaketa espedientea onartzeko proposamena; 2007.07.26an onarturiko udalkideen kalteordainen aldaketarako proposamena; 2010 ekitaldirako Udal Langileen Lanpostuen Zerrenda onartzeko proposamena; EHGAM izenean, I. Oiarbidek aurkeztutako mozioa onartzeko proposamena; eta azkenik, 'Gazte mugimenduaren kontrako espainiar estatuaren eraso errepresiboaren aurrean' izeneko I. Oiarbidek aurkezturiko mozioa, onartzeko proposamena.

> Berria: Hiesa > ARRASATEK EHGAMEN MOZIOA ONARTU DU

• Arrasate: Gazte independentisten aurkako polizia operazioa konponbiderako 'oztopo' dela uste du Udalak
• Goiena, 2009-12-04 # Jokin Bereziartua

Atzo egin zen abenduko osoko bilkuran hiru mozio aurkeztu ziren, eta horietatik bi izan ziren onartu zirenak. Honakoak izan ziren onartu ziren bi mozioak: Benedikto XVI.a Aita Santuak antisorgailuen harira esandakoen aurkakoa eta joan den asteko gazte independentisten aurkako polizia operazioaren kontrako mozioa. Bestalde, PSE-EE taldeak aurkeztu zuen enplegurako eta tokiko iraunkortasunerako Estatuko Fondoan sustatzeko diren ekimenen gaineko mozioa ez zen onartu. Izan ere, sozialistek bakarrik bozkatu zuten mozio horren alde.

Oihana Aranburuk aurkeztu zuen Segi auziko sarekadaren aurkako mozioan PSE-EE eta PP izan ziren aurka bozkatu zuten alderdi bakarrak. Beraz, aldeko 15 boto –ezker abertzalea, EAJ, Alternatiba-Zutik, EA eta Aralar– eta aurkako lau –PSE-EE eta PP– izan ziren. Mozio hau izan zen hautetsien artean eztabaida gehien eragin zituena. Hala, aldeko botoa eman zutenek konponbidearen aurkako estrategiaren emaitza moduan definitu zuten joan den asteko polizia operazioa. Hainbat udal taldek, EAk kasu, ETAk mina besterik ez duela egiten adierazi zuten, baina Estatu espainiarraren blokeoa gainditu beharra dagoela gaineratu zuten.

PSE-EEko Aritz Arrietak, bestalde, adierazi zuen "lotsagarria" dela halako mozio bat Iñaki Uria enpresaburuaren erailketaren lehen urteurrenean aurkeztea. Gainera, esan zuen, atxilotuak ez dira "katekesira doazen gazteak, ETAren etxerako lanak gauzatzen dituztenak dira".

Azkenik, ikusle moduan joan zen herritar batek hartu zuen hitza Arrasateko gazte mugimenduaren izenean. Honakoa adierazi zuen: "guk ez genuen ETAren aurkako operazioa izan zenik ikusi, herri honen alde hamaika proiektutan lanean dabiltzan gazteen aurkako sarekada baizik. Izan ere, atxilotutako gazteak gazte asanbladetan, bilgune feministan eta beste hainbat kolektibotan zeuden lanean". Herrigintzan egindako lana goraipatzeaz gain, Arrasateko gazte mugimenduak exijitu zuen euren proiektuak aurrera eramateko eskubidea.

Benedikto XVI.a Aita Santuaren adierazpenen harira (antisorgailuak Hiesa zabaltzen laguntzen dutela adierazi zuen Kamerunen) Alternatiba-Zutik udal taldeak –EHGAM-en eskaera aintzat hartuz– aurkeztu zuen mozioari dagokionez, aldeko 16 boto –Alternatiba-Zutik, ezker abertzalea, EA, PP, PSE-EE eta Aralar– eta aurkako hiru boto –EAJ– izan zituen. EAJk mozio alternatiboa aurkeztu zuen, Aita Santuaren adierazpenak kristauei soilik eragiten dietela arrazoituz. Honen aurrean, Ino Galparsoro alkateak honakoa adierazi zuen: "tamalez, Benedikto XVI.ak esaten dituenak oraindik eragin handia dute mundu osoan zehar". Horrez gain, Arrasateko Udalak bere konpromisoa berretsi zuen Hiesaren aurkako borrokan, Sexologia Zerbitzuaren bitartez.

> Berria: Politika > BIZKAIA: EHGAMEN MOZIOA ONARTU ZUEN BUSTURIKO UDALBATZAK

• Busturia: Udalbatzak ospitalea egin dezala eskatuko dio Eusko Jaurlaritzari
• Ezker abertzaleak horren alde aurkeztutako mozioa onartu du udalbatzak, aho batez.
• Busturialdeko Hitza, 2009-12-04 # I. Madariaga

Busturiko udalbatzak Busturialdeko ospitalearen aldeko mozioa onartu zuen joan den asteko eguaztenean. Horrela, Busturialdean «hasierako proiektuan zehaztutako ezaugarriak dituen ospitalea eraiki dezala» eskatuko dio Udalak Eusko Jaurlaritzari.

Ezker abertzaleak aurkeztutako mozioa aho batez onartu zuen udalbatzak. Idatziak dioenez, Bizkaiko osasun zerbitzuak «deszentralizatu egin behar» dira eta «herritarrenganako arreta hurbildu». Era berean, eskualdeak «24 orduko larrialdi zerbitzuak eta oheak» dituen osasun azpiegitura bat «behar» duela nabarmendu dute mozioan. «Hasierako proiektuan zehaztutako zerbitzuak» eskaintzen dituen ospitale baten beharrizana aldarrikatu dute. Busturiko udalbatzaren ustez, osasun azpiegiturak hainbat zerbitzu eskaini beharko lituzke: 70 ohe, pediatria eta helduentzako 24 orduko larrialdi zerbitzuak, erditzeak eta jaioberriak artatzeko zerbitzuak, espezialitate ezberdinak eta gaixoentzat oinarrizko azpiegitura publikoak.

«Gardentasun eza»
Udalbatzaren ustez, Gernika-Lumon egiten ari diren osasun zentroaren proiektuaren inguruan «kezka ugari sortu dira hasieratik» eta, diotenez, «Jaurlaritzak ez du gardentasunez jokatu». Horrez gain, egun «bertan eskainiko diren zerbitzuen inguruko informaziorik ez» dagoela adierazi dute. «2002. urtean, Eusko Jaurlaritzak aurkeztutako aurrekontuak onartuaz batera, Gernika-Lumon Erresoluzio Handiko ZentroÓ baterako proiektua ere onartu zen. Ondorengo urteetan atzerapen handiak jasan zituen egitasmoak. Tartean hasiera batean eraikuntza egingo zuen enpresaren porrota gertatzen da, eta proiektua beste enpresa bati esleitzen zaio».

Mozioaren arabera, osasun azpiegituraren kudeaketa «desegokia» izan da «hasieratik». «Lurzoruaren aukeraketak etorkizuneko zabalkuntzarako arazoak ahalbidetzen ditu. Horrez gain, hasiera batean proiektuak ospitale baten eraikuntza batzen du eta horrela jasotzen du honen txostenean. Gero oherik gabeko zentroa izango dela esan dute». Ezker abertzalekoen iritziz, Osakidetzatik «ez da informazio argirik eman».

Mozio gehiago ere onartu zituzten
Joan den astean Busturian egindako osoko bilkuran beste gai batzuk ere eztabaidatu zituzten. «Eliza Apostolikoaren Buru Ratzinger Aita Santuak antisorgailuaren erabileraren aurka egindako adierazpen lotsagarriak salatzeko» mozio bat eztabaidatu eta onartu zuten. Ezker abertzalearen proposamenez, EAren zinegotzi baten babesarekin eta beste zinegotzi baten aurkako bozkarekin eta EAJren abstentzioarekin, Euskal Herriko Gay-Lesbianen Askapenerako Mugimenduak (EHGAM) idatzitako testua onartu zuen Busturiko udalbatzak.

Beste alde batetik, emakumeenganako indarkeria sexistaren aurrean aurrerantzean Busturiko Udalak eman behar dituen urratsak zehazten dituen protokoloa ere onartu zuten alderdi politikoek, ahobetez.

> Berria: Hiesa > GIPUZKOA: ESKORIATZAN ERE, "PRESERBATIBOA, TRESNARIK ERAGINKORRENA"

• Eskoriatza: Debagoieneko Industrialdean milioi erditik gora jarriko du Udalak
• Goiena, 2009-11-26 # Mirian Biteri

Atzo iluntzean udaletxean egindako ohiko osoko bilkuran, udalbatzak beste pauso bat eman zuen Debagoieneko Industrialdea SAren parte izateko. Urriaren 1ean esandako industrialdeak kapital-gehikuntza martxan jartzea erabaki zuen eta eguaztenean, Udalak merkatura ateratako akzioen %24,5 erostea adostu zuen aho batez. Hori horrela izan dadin, 549.217 euro jartzeko konpromisoa hartu zuten udalbatzako ordezkariek, 62.058 akzio erosteko.

Eskoriatzako Industrialdearen ondasunak Debagoieneko Industrialdeari saltzeko eta Eskoriatzako Udala azken industrialde horretan sartzeko prozesuaren gaineko hurrengo urratsa abenduaren 15ean da; Eskoriatzako ondasunen salerosketaren bigarren zatia ordaintzea aurreikusi dute. Debagoieneko Industrialdeak 1.295.054 euro ordainduko dizkio Eskoriatzakoari.

Urriaren 29an, bi industrialdeetako aldeek kontratua sinatu zuten, salerosketaren lehenengo zatiaren gainekoa. Hain justu, 812.000 euro jaso zituen Eskoriatzakoak.

Hileta zibilen ordenantza
Eguazteneko osoko bilkuran beste hainbat gai landu zituzten; tartean, udalerrian hileta edo omenaldi zibilak egiteko udal ordenantzari EAJ taldeak egindako iradokizunak aho batez onartu zituzten, eta, hortaz, behin betiko onartu zuten araudi berria.

Nekazariei elkartasuna
Horrez gain, EHNE sindikatuak nekazaritzako eta abeltzaintzako sektoreari elkartasuna adierazteko aurkeztutako mozioa onartu zuen udalbatzak. Esandako bi sektoreak jendartearen beharretarako eta landa garapenerako estrategikoak eta funtsezkoak direla gogorarazi zuen.

Preserbatiboa, tresnarik eraginkorrena
Bestalde, Benedikto XVI.ak preserbatiboaren kontra egindako adierazpenen harira, Euskal Herriko Gay-Les Askapenerako Mugimenduak (EHGAM) aurkeztutako mozioaren alde ere bozkatu zuen. Horren harira, azpimarratu zuen gizonezkoendako latexeko preserbatiboa dela GIBaren eta sexu bidezko infekzioen aurkako biderik eraginkorrena.

Gainera, Pedro Lasagabaster alkateak Charles Darwinen Espezien jatorria liburuaren 150. urteurrena gogorarazi zuen; era berean, asteon izandako atxiloketak ere gogor salatu zituen.

> Berria: Hiesa > HIESAREN AURKAKO TXERTOA: ITXAROPENAREN ORRATZA

• Hiesaren aurkako txertoa: Itxaropenaren orratza
• Azken hogei urteetako porroten ondoren, hiesari aurre egiteko gai izan daitekeen txertoa egin dute. Eraginkortasun gutxi du, baina ikerketak zabaltzeko balioko du.
• Berria, 2009-09-25 # Garikoitz Goikoetxea

Txikia handiaren akuilu. Hiesaren aurkako borroka luzean aurrerapauso txiki handia eman dute Thailandiako eta AEB Ameriketako Estatu Batuetako ikertzaileek: hiesaz kutsatzeko arriskua %30 gutxitzen duen txertoa sortu dute. Zenbakiari begiratuta, ez da pauso handia -txertoek %70eko eraginkortasuna izaten dute gutxienez-; nolakoari begiratuta, ordea, handia egin dute. Azken hogei urteetan ez dute lortu hiesari aurre egiteko moduko txertorik egitea. Thailandian sortu dute orain, nahiz eta eraginkortasuna ez den behar bezain handia. Orratz txikiak itxaropen handia sortu du hiesari aurre egiteko bidean.

Etsipenaren soka luzea eteteko balioko du aurkikuntzak, ikerlarien arabera. Orain sei urte, ikerketak hasi zituztenean, kritika ugari jaso zituzten, dirua alferrik xahutzen ari zirelakoan. Ordura arteko ikerketa guztiak hutsean amaitu ziren. Ikerlariek beraiek ere aitortu dute ez zutela itxaropen handirik. «Nik neuk, besteek bezala, ez nuen uste aukera handirik zegoenik txertoa eraginkorra izateko. Baina aurrera jarraitu genuen, sortutako eztabaida albo batera utzita», esan du lan taldeko Anthony Faucik. Lanean jarraitu zuten, eta lortu dute.

Hiesaren aurka porrot egindako bi tratamendu nahastuta lortu dute ikertzaileek arrakasta. Konbinazio hori hartu dutenen artean, %31,2 gutxiago izan dira hies kasuak. Denera, 16.402 boluntariok hartu dute parte probetan. Zenbakia handia ez dela onartu arren, aurkikuntzaren garrantzia nabarmendu dute ikertzaileek: «Hogei urtean txertoaren probak porrot hutsa izan dira. Orain, badirudi, bide ilunean ate bat zabaldu dela», adierazi du Faucik. Nolanahi ere, ikerlarien arabera, goizegi da oraindik txertoa merkatura noiz helduko den zehazteko. Gutxienez %70-90 arteko eraginkortasuna behar du txerto batek salgai jarri ahal izateko.

Aurkikuntza egin bai, baina ikertzaileek ez dute argi zer-nola eragiten duen txertoak. Hartu dutenen artean gutxiago dira hiesaz kutsatutakoak, baina ikertzaileek ez dakite zergatik. «Horrek esan nahi du ezinbestekoa dela ikerketa gehiago egitea, nahiz eta orain arte jakin duguna oso itxaropentsua izan». Zuhur agertu da AEBetako armadako Nelson Michel koronela.

Thailandian egina, thailandiarrentzat
Aurkikuntzaren berri izan orduko hasi dira batean eta bestean hura goraipatzen. OME Osasunerako Mundu Erakundea eta NBE Nazio Batuen Erakundea baikor azaldu dira, aurkikuntzak bide eman dezakeelako hiesari aurre egiteko txertoa sortzeko. Euskal Herrian, Harri Beltza elkarteak pozik hartu du berria, aurrerapausoa delako. «Horrelako albisteak egarri askorekin jasotzen ditugu. Esan nahi du lanean ari direla eta jarduten dutela», adierazi du elkarteko kide Joseba Errekaldek. Alta, egiteko asko dagoela nabarmendu dute guztiek.

Lehenbizikoz, aztertu beharko dute txertoa erabilgarria den Thailandia ez beste herrialde batzuetan. Zepa ez da berbera herrialde denetan, eta txertoa Thailandiakoaren aurka soilik probatu dute. NBEk eta OMEk nabarmendu dute nahitaezkoa dela hori aztertzea eta beharra daukaten guztien eskura jartzea ondoren txertoa. «Hiesaren aurkako txerto eragingarria lortzen bada, ezinbestekoa da denentzat eskuragarri izatea», adierazi du NBEk. Errekaldek kezka agertu du beharra daukaten denengana ez ote den iritsiko, Afrikara, adibidez. «Mendebaldeko zepari soilik egingo diote aurre? Ordaintzeko modua duenari eskainiko diote?», galdetu du, kezkaz.

Aurkikuntza lehenbiziko urratsa baizik ez da, handia izanagatik ere. Horregatik, bat etorri dira erakundeak eta Harri Beltza elkartea, eta nabarmendu dute hiesari aurre egiteko erarik onena prebentzioa dela gaur-gaurkoz. «Prebentziorik onena sexu ziurra, erabilitako xiringak ez trukatzea eta gisa horretakoak dira», dio Errekaldek. Izatez, datuek diote guztiek ez dutela behar besteko babes neurririk hartzen sexu harremanak izateko. «Gizarteak barneratuta dauka sexu segurua egin behar duela, baina, batzuetan, ez da hala egiten. Mezuak badaude, baina kutsadurak mantentzen dira». Joera aldatu ezik, hiesaren aurka botikak noiz jaso jarraitzea da patua. Itxaropenaren datua etorri ezean, itxaropenaren benetako orratza noiz helduko zain.

• Zerrenda beltza
• Afrika buruan. NBEn datuen arabera, 33 milioi pertsonak dute hiesa munduan. Afrikan daude kutsatu gehien: kasu guztien bi heren. Egunean 7.500 pertsona hiltzen dira hiesak jota.
• Euskal Herrian, gorakada. Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan, %9 egin zuten gora kasuek iaz. Nafarroan 30 kasu atzematen dituzte urtean; Iparraldean 800 bat kasu daude.

> Erreportajea: Homofobia > FRANTZIAK EZ DU ONARTUKO HOMOSEXUALEK ODOLA EMATEA

• Frantziak ez du onartuko homosexualek odola ematea
• Frantziaren jarrera homofoboa dela salatu dute hainbat elkartek, seropositiboa izatea homosexuala izatearekin parekatzeagatik. Epidemiologia ikerketan oinarritzen dela dio Gobernuak, arriskuak ekidin nahian
• Berria, 2009-01-22 # Aitor Renteria • Baiona

Roselyne Bachelot Frantziako Osasun ministroak odola emateko araudia onartu berri du eta, hainbat ataletan jarrera malguagoak hobetsi baditu ere, gizon homosexualei odola ematea debekatuko die, orain artean bezala. Talde homosexualen arabera, Frantziaren erabakia homofoboa da. Ikerketa zientifikoetan oinarritzen dela adierazi du Bachelotek, baina homosexualek ez dituzte aintzat hartzen ministroaren irizpideak.

Izan ere, Bachelotek baliatzen dituen ikerketak Osasun Zaindaritzarako Erakundeak 2002an egindako lanetan oinarritzen dira. Gizonen topalekuetan galdetegiak banatu zituzten, eta bederatzi mila erantzun bildu. Horietarik 8.719 gizonezkoenak izan ziren. Batez bertze, 34 urte zuten, eta egoera ekonomiko ona. Erantzun horietan oinarritu da Bachelot debekua ezartzeko. «Gayen %10 -%18ek hiesa dute; heterosexualen artean, berriz, %0,2 da kutsatuen kopurua».

Ikerketa horrek balio zientifikorik ez duela azaldu du Christophe Stephany Miarritzeko Gay eta Lesbianen elkarteko presidenteak. Lehenik eta behin, ministroak iragarri dituen ehunekoen artean dagoen aldea nabarmendu du. Handiegia, zerbait adierazteko. Baina kopururik handiena harturik ere, galdetegia ohitura jakin batzuk dituen talde jakin bati egindakoa dela azpimarratu du. «Ez du balizko komunitate homosexualak ihardetsi, ohitura jakin batzuk dituzten pertsonek baizik».

Jardun arriskutsuak talde arriskutsuekin nahastea leporatzen dio ministroari. Alta, heterosexualek galdetegiari ez dietela erantzun gogorarazi du. Horrela azaltzen da bi taldeen arteko ehunekoen ezberdintasuna eta lesbianen erantzunik eza.

Talde arriskutsurik ez dagoela nabarmendu du Stephanyk, jardun arriskutsuak baizik. Alta, azken urte luzeetan homosexualek hiesaren kontrako neurriak baliatu dituztela gogorarazi du, eta hies kasuak heterosexualen artean ugaldu direla bitartean. Azken talde horretan jardun arriskutsuak ohikoagoak direla ondorioztatzen du.

«Beren nortasunean ez beste oinarrituz, gayei odola ematea betiko debekatzeak nahasketa izugarria eragiten du, homosexualitatearen eta jardun arriskutsuen amalgama egiten duelako, ñabardurarik gabe», adierazi du Jean-Luc Romerok, Hiesaren Aurkako Tokiko Hautetsien Elkarteko Presidenteak.

Rocheloten erabakia baztertzailea dela dio Romerok, eta gogoratu du horrela ebatzi zutela bai Frantziako Batzorde Etikoak 2002ko ekainean, baita Halde erakundeak ere 2006ko otsailean. Baina Rochelotek ez ditu ebazpen horiek kontuan hartu.

Act Up elkartearen iritziz, Bacheloten erabakia ez da oinarritzen zientzia azterketetan. «Gayei odola ematea debekatuz, ministroak bazterketaren gatazka bizirik atxiki nahi du, arrazoia emanez horrela muturreko jarrera homofoboak dituztenei».

Ferraria autobidean
Ministroaren erabakiak oinarri zientifikoak dituela azaldu du Francois Lefayer EPFS erakundeko Pariseko prentsa arduradunak. Odola hartzen duten zentroen erakundea da EPFS. «Norbaitek Ferrari bat gidatzen badu autopistan eta bertze nehor ez baldin bada, ez dago arazorik orduko 300 kilometrotan badoa ere; baina bertze jende batengan eragina duelarik, bidetik atera behar da, bertzeen bizia arriskuan ezartzen duelako», adierazi du.

Ez du onartzen jarrera homofoboa leporatzea. Gogorarazi du erabakiak ez diela debekurik inposatzen lesbianei, eta bai aldiz bertze talde batzuei, adibidez Erresuma Batuan urte bete baino gehiago pasatu duten pertsonei, edo usu odol transfusioak egiten dituzten pertsonei.

Hiesa errealitatea dela dio Lefayerrek, eta odola hartzearen ardura duen erakundeak kontuan hartu behar duela azaldu du. «Gustatu edo ez, bertzeak kutsa ditzaketen arriskuak baztertu behar ditugu».

Debekuaren gibelean arrazoi filosofikorik ez dagoela erran du Bernard David Pariseko EPFSko ardura duen medikuak. Egunen batean epidemiologia azterketen emaitzak aldatzen badira, debekuaren arrazoia desagertuko dela azaldu du. «Orduan naturaltasunez onartuko zaie odola ematea». Bitartean, sendagileek osasun irizpideak hobetsiko dituztela jakinarazi du, Bacheloten ebazpenarekin bat eginez.

Hepatitisa atzematen da gehien odolari egin probetan
Urtean batez beste Araba, Bizkai eta Gipuzkoan izaten diren 100.000 odol emateetatik, infekzioa izaten dute ale batzuek: 5 eta 10 artean izaten dira hepatitis C dutenak; 10 inguruk hepatitis B izaten dute; 1 eta 5 artean dira GIBa atzematen zaienak. Suntsitu egiten dira infekzioa atzematen zaien odol poltsak.

Odol emaileak galdegin ditu Miarritzeko odol zentroak
Urtero %5 emendatzen dira odol beharrak Ipar Euskal Herrian. Miarritzeko Odol Zentroko arduradunek jendea odola ematera deitu dute, elurte eta besta egunen ondorioz apaldu delako zeukaten odol kopurua. Hala ere, gizonei ez diete odolik hartzen homosexualak baldin badira.

148.000
Odol emateak, batez beste, urteko. Urtero, batez beste, 148.000 odol emate izaten dira Euskal Herrian.

Nafarroan urtean, batez beste, 32.000 odol emate izatean dira. Azken 10 urteetan 32.000 inguru odol emate izaten dira Nafarroan. Odol emateak %3 handitzeko ezarria zuten helburua ez da bete herrialdean.

Ipar Euskal Herrian 16.000 odol emate izaten dira urtero. Lapurdin, Nafarroa Beherean eta Zuberoan 16.000 odol emate izaten dira, batez beste. Aurten 17.000 biltzera iristea dute helburu.

EAEn 100.000 izan ohi dira urteko odol emateak. 100.000 odol emate dituzte Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan.

680
Baionako erietxean artatutako hiesdunak. Hiesa duten 680 lagun artatzen dituzte Baionako erietxean. Nafarroa Behereko eta Lapurdiko jendea da nagusiki, baina baita Landetakoa ere (Frantzia). Osasun zerbitzuen arabera, hiesa duten lau pertsonatik batek ez daki.

Gobernuak eman datuak ez direla zehatzak salatu dute
Frantziako Gobernuaren inkesten arabera, gizon homosexualen %10 eta %18 bitartean dira hiesa dutenak. Aldiz, heterosexualen kopuru zehatza eman dute: %0,2. Homosexualentzat ematen den datua zabalegia dela eta ez duela oinarri zientifikorik salatu dute gay eta lesbianen elkarteek.

Erresuma Batuan izandakoek ere ezin dute odolik eman
Erresuma Batuan bederen urtea pasatu dutenek ere ezin dute odolik eman Lapurdiko odol zentroetan. Behi eroen eritasunaren ondorioa da, eta arriskua desagertu arte neurri hori indarrean egonen dela aitzinatu du Frantziak. Odol transfusioak ukan dituzten jendeek ere ezin dute odolik eman.

• «Ematea ez da eskubidea»
• Odola ematea kasik mundu osoan debekatzen diete homosexualei. Hego Euskal Herrian duela hamar urte kendu zuten debekua, eta praktika arriskutsuez galdetzen dute orain.
• Berria, 2009-01-22 # Mikel Peruarena • Donostia

Gizonekin sexu harremanak dituzten gizonei odola ematen ez uztea «irizpide kasik unibertsala» da, Transfusio eta Giza Ehunen Euskal Zentroko zuzendari Miguel Angel Vesgaren esanetan: «Europan, Amerikako Estatu Batuetan, Kanadan... Horrela izan da 1980ko hamarkada hasieratik». Hortaz, Frantziak hartu duen erabakia ez da berria, Vesgak dioenez: «Lehendik ezarria zuten irizpide bat baloratu, eta mantentzea erabaki dute». Europako Batasunak zenbait irizpide ezarriak ditu odol emateari buruz. Hor ez da homosexualei odol ematea ukatzen dien araurik, baina estatu edo eskualde bakoitzak aukerak ditu, bertako odol emaileen soslaia ikusita, irizpide hertsiagoak jartzeko.

Espainia, Portugal, Italia eta Suedia dira salbuespenak. Herrialde horietan homosexualek ez dute legezko debekurik odola emateko. Araban, Bizkaian, Gipuzkoan eta Nafarroan ere ez da halako debekurik. Orain ia hamar urte erabaki zuten debeku hori kentzea, Gipuzkoako odol emaileen elkarteko presidente Sabin Urzelairen arabera. Ordura arte, aparte uzten ziren «arrisku taldeak» deitzen zirenak: heroinazaleak, hemofilia zutenak eta homosexualak. Vesgaren hitzetan, «zein datu eta egoera zeuden ikusi eta ikerketa zorrotza eginda» hartu zuten erabaki hura.

Trukean, Vesgak azaldu duenez, bi iragazki igaro behar dituzte odol emaileek: praktika arriskutsuei buruzko elkarrizketa medikoa eta laborategiko probak. Urzelairen hitzetan, «orain ez da galdetzen homosexuala zaren, baizik eta nolako harreman sexualak izan dituzun». Galderak zehatzak dira: hepatitisa pasatu ote duten, atzerrira bidaiatu duten, sexu harremanak pertsona batekin baino gehiagorekin izan dituzten, babesik hartu duten harreman horietan, prostituziora jo duten... Galderei erantzutea derrigorrezkoa da. «Ez badiezu galderei erantzun nahi, zeure burua baztertzen duzu», ohartarazi du Urzelaik.

Infekzioak atzemateko epea
0Odol hartze guztiei probak egiten zaizkie laborategian, Urzelaik dioenez: «Zuk ematen baduzu odola 50 aldiz, 50 aldiz egiten dira probak, hor ez dago zalantzarik». Arriskua beste bat da, Vesgaren esanetan, infekzio batzuk ez baitira atzematen zenbait egun pasa arte. Epe ezkutua esaten zaio horri. «Aurreko 10 egunetan kutsatu den norbait etorri eta ez konturatzea, hori da egiazko arriskua. Eta arrisku hori handiagoa da homosexual aktiboen artean; hori datu epidemiologiko garrantzitsua da», adierazi du Vesgak.

GIB Giza Immunoeskasiaren Birusa duten lagun gehiago daude homosexualen artean, heterosexualen artean baino, Vesgak dioenez: «Eman dezagun, gizonezkoen artean, biztanleriaren %4k harreman homosexualak dituela; herrialde askotan GIBdunen erdiak homosexualak dira». Frantziako Gobernuak hartu duen erabakia datu horrek eragin duela uste du transfusio zentroko zuzendariak: «Normalean, erabakiok hartzen dira datu objektiboak ikusita». Hala ere, arazoa «zaila» dela uste du Vesgak, eta ezin dela giza talde oso bat baztertu sexu joerarengatik: «Aurkitu beharko litzateke sistema bat, ziurtatuko duena odol emaileak ez duela praktika arriskutsurik izan, eta inor baztertuko ez duena».

Urzelaik ere gauzak ez direla nahastu behar uste du: «Arazoa dago kolektibo bat diskriminatua sentitzen bada; eta, gainera odola ezin badu eman!». Etorkinekin ere, azken aldian, antzeko arazoak gertatzen ari direla ziurtatu du Urzelaik, baina Erdialdeko Amerikan egon direnek, edo handik datozenek, paludismoa edukitzeko arrisku handiagoa dutela ohartarazi du: «Orduan, han egon garenok, ezin dugu odolik eman lau hilabetetan. Eta hori ez da hartzen diskriminazio moduan».

Pertsona bakoitzak, banaka-banaka, zer praktika arriskutsu izan dituen begiratu behar dela uste du Urzelaik: «Odola ematea ez da eskubidea. Odola jasotzea da eskubidea. Beste bati laguntzeko eman behar da odola».

> Berria: Abenduak 1 > XINGOLA GORRIAK, EZ AHAZTEKO

• Xingola gorriak, ez ahazteko
• Hiesaren aurkako egunean zenbait jarduera egin dituzte
• Irutxuloko Hitza, 2008-12-02

Eguraldiak ez zuen batere lagundu, eta hori dela-eta, Bulebarreko arkupeetan jarri behar izan zituzten beren mahaiak Ehgam eta Acasgi elkarteetako kideek. Eguerdian informazioa banatzen aritu ziren. Informazioaz gain, kondoiak eman zizkieten mahaira hurbildu zirenei. Eta nola ez, hiesaren aurkako egunaren ikurra, xingola gorria ere, banatu zuten. Eguraldi txarra egin bazuen ere, material asko eman zuten elkarteok. Gehituk Bretxan jarri zuen karpa eta clown-ikuskizun baten bidez hiesaz ohartarazi zituen inguru horretan zebiltzan herritarrak. Arratsaldean elkarretaratzea egin zuten Egian, Teresa de Calkuta plazan.

Joan den astean hiesaren aurka atzo egin beharreko jardueren berri ematean Gehitu, Ehgam eta Acasgi elkarteetako kideek dei egin zieten erakundeei, krisiak krisi, osasun arloari bideratu beharreko dirua ez gutxitzeko. Hain zuzen ere, ildo horretatik jo zuen atzo Rafaela Romero Batzar Nagusietako presideneteak. Ikerketa lanekin eta prebentzioan eragiten duten hezkuntza programekin jarraitu behar dela nabarmendu du Romerok. GIBa -Giza Immunoeskasiaren Birusa- 700 gipuzkoarrek dutela azpimarratu du Batzar Nagusietako presidenteak eta «katastrofe hori» gelditu behar dela erantsi du.

Prebentzioa izan da aurtengo abenduaren 1aren aurreko egunetan gehien entzun den hitza. GIB birusak kutsatutakoez gain, sifili edo gonokozia kasuek gora egin izana oso kezkagarritzat jo dute, gaixotasun horiek azken finean hiesa bera ezkutatzen dutelako. Hain zuzen ere, prebentzioan eragiteko, otsailetik aurrera GIBaren froga botiketan doanegin ahal izango dela iragarri dute. Gipuzkoako sei botiketan egin ahal izango da, hain justu.

• David Brun · Acasgi elkarteko kidea
• «Ez dago erlaxatzerik; hiesak hor darrai»

Gehitu, Ehgam, Acasgi... Hainbat elkartetako kideak aritu ziren atzo Hiesaren inguruko informazioa, xingola gorriak eta preserbatiboak banatzen atzo. Acasgi Hiesaren Aurkako Gipuzkoako Herritar Taldea da, eta Groseko David Brun talde horretako kide da.


Hiesaren kontrako eguna kontzientziazio eguna al da?
Ez. Egun bakar batean ez dago kontzientziatzerik. Hemen gaudela esan nahi diogu jendeari, hiesa denborarekin aldatzen doan pandemia dela; egia da botikak agertu direla, baina era berean gaixotasunak botikei iskin egiten die denboraren podeioz

Hiesa duten herritarren kopuruari buruz kezkatzeko moduko datuak eman dituzue elkarteek.
Mundu guztiak du informazioa, baina gero... Hiesak ez du eragina bakarrik garapen bidean dauden herrialdeetan.


Zer aholku emango zenieke herritarrei?
Ez dezatela pentsa bereziak direla eta gaixotasuna ezin dela haiengana iritsi. 25 urte dira hiesa agertu zela eta denboraren poderioz, batez ere hedabideetan etengabe ez dagoelako hainbatek ez dio beldurrik; hala ere, arriskuak bere horretan darrai. Ez dago erlaxatzerik.

> Berria: Abenduak 1 > HIESAREN AURREAN "ERNE" EGOTEKO ESKATU DUTE HIESAREN AURKAKO TALDEEK

• Hiesaren aurrean «erne» egoteko eskatu dute hiesaren aurkako taldeek
• GIB birusa garatzea errazten duten gaixotasunak bikoiztu egin dira azken bost urteetan
• Berria, 2008-11-28

Gipuzkoan hiesak 700 pertsona ingururi eragiten die, eta heldu diren urteetan kopuru hori gehitu egingo dela ohartarazi dute hiesaren aurka lanean dabiltzan erakundeek. Hori dela eta, «erne» egoteko eskatu dute.

Sexu harremanen bitartez kutsatzen diren hainbat gaixotasun -sifilia, gonokozia eta klamidiasia, besteak beste- gehitu egin direla ohartarazi du Mikel Martinek, EHGAM Euskal Herriko Gay-les Askapenerako Mugimenduko ordezkariak, Donostian atzo egindako agerraldian. Gonokoziari dagokionez, esaterako, azken hiru urteetan bikoiztu egin dira gaixotasun horren kasuak, 2003an bost pertsonak edukitzetik iaz hamar pertsonak edukitzera pasatu zen.

GIBaren inguruan egiten diren diagnostikoen %30 berandu egiten direla nabarmendu du Asier Lekuonak, Acasgi Hiesaren Kontrako Gipuzkoako Elkarte Hiritarreko kideak. Datozen urteetan kasu gehiago azalduko direla adierazi du.

Gehitu Euskal Herriko Gay, Lesbiana, Transexual eta Bisexualen Elkarteko kide Sergio Iñigezek, administrazio publikoei eskatu die ez dezatela erabil krisi ekonomikoa hiesaren aurka lan egiteko zuzendua dagoen inbertsioa gutxitzeko.

Astelehenean, Hiesaren Aurkako Nazioarteko Eguna dela eta, herritarrak elkarretaratzera deitu ditu Arritxu Marañon Donostiako Udaleko zinegotziak. Elkarretaratzea Teresa de Calcuta plazan egingo dute, 19:30ean.

> Komunikatua: CESIDA > GIBAREKIN ETA HIESAREKIN BIZI DIREN PERTSONEN GIZA ESKUBIDEEN ERRESPETUAREN ALDE

• HIESAREN NAZIOARTEKO EGUNA MANIFESTUA
• GIBarekin ETA HIESarekin BIZI DIREN PERTSONEN GIZA ESKUBIDEEN ERRESPETUAREN ALDE, DISKRIMAZIOAREN ETA ESTIGMATIZATZEAREN AURKA
• CESIDA, 2008-12-01 # GIB/HIESaren ESTATU KOORDINAKUNDEA

Aurten GIBaren eta HIESaren inguruko mobilizazio globalaren 20. urteurrena ospatzen da. 1988tik, abenduaren lehen egunean mundu mailan agertzen gara eta gure indarrak batzen ditugu GIBaren inguruko arazoak ikus arazteko asmoz. CESIDAko kide garen 70 elkarteek argi utzi nahi dugu, beste urte batez, beste behin, GIBaren arazoak guztioi modu berean eragiten gaituela, gure orientazio sexuala, gizarte baldintzak, etnia edo bizitza estiloa kontuan hartu gabe.

Hala ere, populazioaren sektore batzuk dituzten baldintzek GIBaren aurrean zaurgarriagoak diren testuinguru batera daramatza. Emakumeak, etorkinak, beste gizon batzuekin sexu harremanak dituzten gizonak, transexualak eta askatasun kendu dieten pertsonek arreta berezia behar duten egoerei aurre egin behar diete.

Arlo horretan bertan, gazteriak heziketa afektibo sexualean gabezia dituen eszenatoki bati aurre egin behar diote, horregatik eskatzen dugu Legea zentzu horretan betetzea, premiazko gizarte beharrizan bat delako.

Azken hamarkadan HIESa duten kasuetan eta diagnosi berrietan pixkanakako beherakada izan badugu ere, ehuneko handi baten berantiarrak izaten jarraitzen dute, eta babesik gabeko harreman heterosexualek estatuko diagnosi berrien ia %50ekoa da. Transmititu daitezkeen beste infekzio batzuek gora egin dute eta beste gizon batzuekin sexu harremanak dituzte gizonen kasua eta etorkinen komunitatea oso kaltetua dauden sektoreak izaten jarraitzen dute.

Gaur gure ahotsak eta gure presentzia batzen ditugu gure estatuan osasun arreta eta prebentzioaren ekitatearen printzipioaren inguruan; aho bete hortz ikusten baitugu pertsonak ezberdin tratatzen dituztela bizi diren Erkidegoaren arabera, eta baita GIBaren inguruan lan egiten duten taldeek ere beraien medioak murriztuta eta prestazioak gutxituta ikusten dituztela, egoera horien aurrean hitz egiteko espaziorik aurkitu gabe.

Gaur hemen gaude premiazkoa delako gure gizarteko emakumeen beharrizanei erantzungo dieten ekintza ezberdinak aurrera eramatea , GIBak modu zehatzean eragiten baitie eta beraien egoera kontuan hartzea ezinbestekoa delako genero ikuspegitik diseinatuko diren estrategiak garatzeko. Gogoan izan behar dugu emakumeak zaurgarriagoak direla GIBaren inguruan, gizarte patriarkal bat inposatzearen testuinguruan bere gorputzean eta osasunean eragina duten erabakiengan historikoki izan duten kontrol ezaren ondorio bezala.

Gaur askatasuna kendu dieten pertsonen bazterketa-egoera azpimarratu nahiko genuke, beraien egoera zehatzak alternatiba berrien aurrean desabantailan egotea baitakar, batzuetan errealitatearekin kontzientziatuta ez dagoen sistema baten menpean egotera eramaten dituztenak. Organismo publikoen koordinazioa ezinbestekoa da eta hala eskatzen dugu.

Gaur GIBa duten pertsonek jasan behar duten estigmatizazio eta diskriminazioarekin bukatzeko beharrizana argi utzi nahi dugu, beraien bizitzak GIBaren inguruan birplanteatzen dituzten pertsonen kasua, indiferentziak eta mesprezuak eragindako tratu txarren biktima ez izateko. Diskriminazioa abusu eta injustizia ekintza bat da aukera berdintasunaren eskubidea urratzen duena, GIBa duten pertsonena eta pertsona horienganakoa, eta horrelako jarrerak ezin dira gizarte demokrata baten Onartu. Beraien beldur propioen biktima, alternatiba ikusgaitzak bihurtzea da, beraien osasun egoeran modu ezkorrean eta nabarmenean eragiten duena. Espazio komun honetatik gure mezua populazio guztiari helarazi nahi diogu, inoiz baino gehiago, GIBa edo HIESa duten pertsonak gizartean parte hartze osoa dutela ikusi egin behar dela ulertzen baitugu, gaur egungo errealitatea aldatzeko ezinbestekoak baitira.

GIBaren inguruan lan egiten dugun entitateek egoera hori aldatzen saiatzen gara, pertsonei beraien gizarteratzea ahalbidetzeko baliabide eta tresnak eskaintzen dizkieten ekintza zehatzak burutuz, arlo legalean ere babesa ematen zaie, medioak, ezagutzak eta aholkuak emanez. Modu berean, beraien egoerei aurre egiteko pertsonak enpoderatzen saiatzen gara, baina beharrezkoa da erantzun sendo eta global bat, orokorrean populazioaren mitoak eraistera zuzendutakoa, eta erantzun hori Administrazio Publikotik etorri behar da.

Instituzio publikoen laguntza eskatzen dugu, estatu mailakoan zein erkidego mailakoak ere, gure lan eta esfortzuan modu egokian eragingo duen koordinazio eraginkorragoa beharrezkoa ikusten dugu. Horregatik beharrezkoa da botere publikoek ez ahaztea, osasun arreta eta aurrerapen zientifikoen arloan egin diren aurrerapenak eta joan den denbora igarota ere, oraindik egiteko asko geratzen dela.

Gaur helburu komun batzuen alde lan egiteko deialdia luzatzen dugu, Giza Eskubideen markoan emango den berdintasunezko gizartea garatzeko beharrezkoak diren baldintzak ekarriko dituzten helburuak, GIBarekin eta HIESarekin bizi diren pertsonen lan eta bizi baldintza duinak bermatuko dituzten helburuak. Baina horrek ez du zentzurik eskemak aldatzen ez badira eta estereotipoak suntsitzen ez badira, GIBaren aurrean ezberdintasuna jarrerak markatzen duela uste baitugu.

> Elkarrizketa: Joxean Zapirain > "HARRIGARRIA DA BI ERREALITATEAK HAN HIRBIL ETA HAIN EZBERDINAK IZATEA"

• Joxean Zapirain · Gehituko Hiesa batzordeko kidea
• «Harrigarria da bi errealitateak hain hurbil eta hain ezberdinak izatea»
• Berria, 2008-07-27 # Aitor Renteria Baiona

Lapurdin, Nafarroa Beherean eta Zuberoan Hiesaren aurkako borrokan diharduen Aides izeneko elkartearen aitzinean zuten hitzordua Gehitu elkarteko kideek. Hiesari buruzko informazioa hedatzea dute helburu udako eguzkiak jendeak hondartzetara bultzatzen dituen garaian. Zuzeneko informazioa zabaltzea eta iritziak partekatzea dute xede. Baina helburu horrekin batera, Aides eta Gehitu elkarteen esperientzia eta jardunak partekatzea dute jomuga. Droga menpekotasunaren aurka diharduen Arit elkartearekin ere ari dira elkarlanean Gehituko kideak. Aides presente egoteak erakundeen babesa duten bermea eskaintzen dio kanpainari.

Nola sortu zen udako kanpaina burutzeko xedea?
Aspaldian Aides elkarteak informazio kanpainak egiten ditu Frantziako hondartzetan. Katalunian ere, Stop Sida elkarteak antzeko ekimenak egiten ditu. Guk Gipuzkoa eta Bizkaiko kostaldera hedatu nahi dugu ekimena, eta horretarako egokia iruditu zaigu bertako esperientziatik ikastea. Lapurdi eta Gipuzkoako egoera, adibidez, arrunt ezberdina da. Bi taldeek esperientzia ezberdinak ditugu, eta trukaketa aberatsa sortzen da horretatik.

Hondartzetara zoazte eta jendearekin harreman zuzenak dituzue. Zein da halako ekimenen bidez lortu nahi duzuen xedea?
Hego Euskal Herrian ez dugu horrelako ohiturarik, baina Iparraldean bai, Frantzian ere bai. Hondartzetan jende mota guztiak atzeman ditzakezu, horien artean gizonekin sexu harremanak izan dituzten gizonak ere bai, homosexualak izan edo ez. Hitz egitean arriskuak aipatu eta trukean ezagutzen ez ditugun errealitateak eta esperientziak ere azaltzen dizkigute. Eta jendeak, oro har, ongi hartzen du urratsa. Mezu argia da, ez du bilatzen nehor epaitzea. Informazioa ematen dugu, eta gero bakoitzak erabakitzen du zer egiten duen. Baina guk ikusi ez ditugun hutsuneak nabarmentzeko ere balio digu, jendearen esperientzietan oinarritua. Goizeko hamarretan hasten gara informazioa hedatzen, eta iluntzeko zazpietan bukatu. Jantzi zuriak daramatzagu soinean, eta nor garen adierazten duten pegatinak. Atzo Seignaxeko hondartzan egon ginen, Landetan, eta gaur Tarnosen egongo gara. Iluntzean afari mintzaldiak egiten ditugu. Atzo Baionan, Aidesen egoitzan, eta gaur Miarritzeko ostatu batean.

Zer dakarkiozue Gehitukoek esperientzia honi?
Espainiako Estatuan beste errealitate bat dago, ohituretan eta bereziki lege mailan. Hegoaldean homosexualek ezkontzeko parada daukate, haurrak adopta ditzakete, eskoletan informazio kanpainak antola ditzakete. Lapurdin ezinezkoa da , pentsaezina. Harrigarria da bi errealitateak hain hurbil egon eta hain ezberdinak izatea. Bi taldeek praktikan ezartzen ditugun komunikazio eta lan estrategiak erkatzeko eta osatzeko parada ematen digute ekimen hauek. Atxikimendu jarrerak gainditu eta elkarlanaren urratsa egin dugu. Eta orain argi ikusten dugu gure esperientziak elkarren osagarriak direla. Ondoko urteetan Gipuzkoan ekimen bera praktikan ezartzeko esperientziak eskainiko dizkigu honek.

Bada Lapurditik Gipuzkoara eraman nahiko zenuketen bertze jarduerarik?
Ipar Euskal Herrian eta Frantzian eragile pribatuen engaiamendu handiagoa dago, eta hori garrantzitsua da. Joan den neguan, adibidez, informazio kanpainak egin ditugu ostatuetan. Jabeek erraztasun guztiak eman zizkiguten. Informazioa agerian jartzen dute ostatuko murruetan, eta jendeari naturala iruditzen zaio gu hurbiltzea. Angeluko sauna batean ere egon ginen neguan. Jendeak ordaintzen du leku horretara joateko, intimitatea atxikitzeko. Baina naturaltasun handiz onartu zuen gure presentzia. Kondoien banaketari dagokionez ere, errealitate ezberdinak daude. Aidesek, adibidez, ekoizleen laguntza dauka eta urririk lortzen ditu. Guk ekoizleenganako urratsa egin behar dugu.

Eta zer dute Lapurdin zuengandik ikasteko?
Bada, baliteke esperientzia militantea izatea, egitura sendoagoak edukitzea. Erakunde eta egitura administratiboekin aritzeko esperientzia handiagoa dugu, baliteke hurbilagokoa izatea ere. Esperientziak trukatuz, guztiek dugu zer irabazi eta, emeki-emeki, gainditzen ditugu trabak.

> Berria: Hiesa > HIESARI AURRE EGITEKO KANPAINA ANTOLATU DUTE HIRU KOLEKTIBOK

• Hiesari aurre egiteko kanpaina antolatu dute hiru kolektibok
• Lehenengo aldiz Iparraldeko eta Hegoaldeko gay eta lesbianen bi kolektibok bat egin dute
• Berria, 2008-07-24 # Xabier Otamendi · Donostia

Hiesaren arriskuak gutxitzeko kanpaina izena du Ipar Euskal Herrian eta Landetan (Frantzia) egingo duten kanpainak. Aurten lehenengo aldiz, Hego Euskal Herriko eta Ipar Euskal Herriko gay eta lesbianen bi kolektibok bat egin dute. Urtero antolatzen du AIDES Frantziako gobernuz kanpoko erakundeak kanpaina hori. Aurten Gehitu eta LGP Biarritz elkarteko boluntarioak ere parte hartuko dute bertan. Lehengo aldia du Gehituk, eta oso gustura agertu dira.

Uztailaren 24tik 27ra bitartean izango da kanpaina. Ipar Euskal Herriko eta Landetako hondartza eta taberna horiek gizon homosexualen topagune ohikoak dira. Hori dela eta, kanpainaren helburua Hiesa kutsatzeko izan ditzaketen arriskuak murriztean datza.

Horretarako, «elkarrizketa konfidentzialak» antolatu dituzte hiru elkarteetako kideek, haietara joaten den edozein gizonezkorekin informazioa trukatzeko eta haiek balizko arriskuez ohartarazteko. Saio horietan bildutako informazioa eta datuak lana abiatzeko ere erabiliko dituztela jakinarazi dute kanpainako arduradunek. Biltzen dutena proiektu berriak lantzeko baliatzea posible izango dela esan dute.

Koldobike Mujika Gehituko kidearen ustetan, garrantzitsua da Ipar eta Hego Euskal Herriko lesbiana, gay, bisexual eta transexualen elkarteek indarrak batu izana. Hau «lehenengo pausoa» baino ez dela esan dute bi elkarteetakoek. Izan ere, lehenik Donostian eta, ondoren, Baionan egingo duen erakusketa dagoeneko martxan da.

Elkarren arteko harremana
LGP Biarritz elkarteko Kriss Stephany kideak esan duenaren arabera, badute Hegoaldetik zer ikasia: «Adibide batzuk jartzearren, homosexualen arteko ezkontzarik ez dugu, eta ezin dugu homosexualitatearen inguruko kanpainarik egin ikastetxeetan».

Gehituko kideek ere badutela zer ikasi esan dute. Izan ere, Gipuzkoan ez da inoiz horrelako ezer egin. Hartara, Gehituko kideek ikastaro bat egin dute AIDES elkartearen eskutik. Kanpainari begira egin dute ikastaroa batik bat, eta etorkizunean Gipuzkoan ere horrelako kanpaina bat egitea espero dute.

> Iritzia: Ramon Garaizar Olaizola > HIESA: KALTETUAK EZ DIRA KONTUAN HARTZEN

• Hiesa: kaltetuak ez dira kontuan hartzen
• Gara, 2007-12-09 # Ramon Garaizar Olaizola · Kale-garbitzailea

Aurreko hilean lagun bat hil zitzaidan, txikitako laguna. Badakizue, jolastu eta borrokatu. Gazteak ginela urrundu ginen bata bestearengandik; hobeto esanda, hitz batek urrundu gintuen: homofobiak, nahiz eta oraindik hitza eta esanahia ezagutu ere ez genuen egiten; ondorioak bai. Sexu-aukerak garrantzi handia zeukan 80ko hamarkadan eta arauz kanpo bizitzeak taldearen mespretxua eta kolpeak zekartzan.

Geroago, beste hitz ezezagun batek hurbildu gintuen, hiesak. Honen ondorioak ezagutu ez, baina pairatzen hasi ginen. Ospitalean elkar topatu genuen argal, zurbil eta, batez ere, beldurtuta. Hasierako lotsak pasatuta, txikitako maitasuna agertu zen berriro eta ordura arteko kontakizunetan jardun genuen.

Hil da nire laguna, eta amorrua sentitzen dut berarengatik eta tartean hil diren guztiengatik, ezagunak eta ezezagunak. Guztiek urratzen didate bihotza modu berean, nire egoera berriro ekartzen baitidate burura.

Eta duela astebete izan den Hiesaren aurkako Nazioarteko Eguna dela-eta, zer esan behar dut? Zer nahi duzue entzun? Prebentzio neurriak hartu behar ditugula? Instituzioek diru gehiago inbertitu behar dutela ikerketan? Asmatu dutela txerto, pilula edo ukendu zoragarria, salbatuko gaituena? Ezin dut, amorratuta nago eta. Ez bakarrik lagunak hil zaizkidalako edo nire egoeragatik, baizik eta hiesa geldiarazteko aukerak galdu ditugulako. Gazteek kutsatzen jarraitzen dute, agintariek benetako sentsibilizazio kanpainarik ez dutelako egiten; herri txirotuetan gero eta eragin handiagoa du birusak eta kaltetuek gero eta baliabide gutxiago. Hemengook sasiparadisu batean bizi gara kronifikazioa lortu dugulakoan eta Osasun-sistema publikoak aurpegi-kirurgia egiten digulako; hala ere, tantaka-tantaka jausten goaz...

Dirua badago, eta informazio nahikoa, baita mota guztiko espezialistak ere; beraz, zergatik ez da gelditu hiesaren goranzko joera? Nire ustez (amorratuta nagoela jakinda), kaltetuak ez dira inoiz kontuan hartu. Kanpainak kanpotik diseinatzen dituzte, nori zuzenduta dauden begiratu barik eta parte hartzea eragotziz. Arrakasta izateko berebiziko garrantzia du inplikatutako alde guztien parte hartzeak: gazteek euren behar izanak, emakumeek eurenak, eta horrela atalez atal hiesaren unibertsoa bete arte.

Hiesa ez da garbigarri bat, kanpainak kale eginez gero gutxiago salduko dena. Hemen kale eginez gero, jendea hil daiteke. Eta halaxe hil da nire laguna.

> Berria: Hiesa > HIESA DUTEN 1.058 GAIXO ARTATZEN ARI DIRA NAFARROAN, ETA AURTEN BESTE 19 KASU IZAN DIRA

• Hiesa duten 1.058 gaixo artatzen ari dira Nafarroan, eta aurten beste 19 kasu izan dira
• Arrisku harremanen bat izan duen edonork birusa atzemateko proba berehala egiteko deia egin dute
• Berria, 2007-12-01 # Erredakzioa · Iruñea

Hiesa Nafarroan «egonkortuta» dago. Hala adierazi zuen atzo Julio Solak, Nafarroako Ospitaleko infekzio gaixotasunen zerbitzuko buruak. Ospitale horretan artatzen dituzte Nafarroako hiesa gaixoak. Aurten, beste 19 kasu atzeman dituzte; aurreko urteetan antzeko zenbakiak izan ziren. Eta aurten, sei pertsona hil dira hiesa dela eta; 1994. urtean, adibidez, 62 pertsona hil ziren.

Egun, hiesak jotako 1.058 gaixo daude Nafarroan. Horietatik, 755ek jasotzen dute erretrobirusaren aurkako tratamendua. Julio Solak kutsatu berrien inguruko zenbait datu eman zituen, eta esplikatu zuen 2005eko erdialdetik gaur egun arte kutsatu diren 91 pertsonen erdia baino gehiago etorkinak zirela. Lau gaixoetatik hiru gizonezkoak dira. Azkenik, datuei dagokienez, Solak azpimarratu nahi izan zuen aurten ez dela haur jaioberririk kutsatu.

Kutsatzeko moduetan aldaketa izaten ari da: azken urteetako kasuetan gaixoak ohi baino zaharragoak dira, eta sexu bidez kutsatu dira. Dena dela, gaixo guztien artean, %67 xiringen bidez kutsatu ziren. Xiringei dagokienez, Nafarroako Botikarien Elkargoak atzo jakinarazi zuen 2006. urtean, 13.026 xiringa berri trukatu zituztela xiringa erabilien ordez. Eta hiesaren aurkako 37.808 kit eman zituzten.

Gaixoen tratamenduari dagokionez, Julio Solak erran zuen erretrobirusaren aurkako botikei esker gaixoen bizitza kalitatea «bertze hiritarren ia berdina» dela. Eta prebentzio neurriez adierazi zuen «betikoak» izaten segitzen dutela: «abstinentzia, fideltasuna eta preserbatiboa».

Kontzientziazioaren beharra
Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan hiesa duten 185 kasu berri atzeman zituzten iaz, eta uste dute aurten 150 inguru izanen direla. Jesus Estonba Gehituko kideak atzo adierazi zuen kontzientziazioa behar-beharrezkoa dela GIBaren detekzio berantiarrari aurre egite aldera.

«Birusarekin kutsatzen direnen %40ek ez dakite 5 eta 10 urte artean daramatzatela birusarekin», erran zuen Estonbak. «Eta diagnostikatzen dietenean, tratamenduaren eraginkortasuna txikiagoa da». Hori dela eta, hiesaren aurkako Gipuzkoako elkarte hiritarreko kide Asier Lekuonak dei egin zuen arrisku harremanen bat izan duen edonork GIB atzemateko proba egin dezan, lehenbailehen. Merkatuan badago ordu laurden batean birusa dagoen ala ez dioen proba. Gainera, Lekuonak salatu zuen birusa dutenek ezin dituztela zenbait herri bisitatu edo hipoteka bat sinatu.

> Berria: Hiesa > LAGUNTZAK GELDITU DIRELA ESAN DU HIESAREN AURKAKO ARABAKO BATZORDEAK

• Laguntzak gelditu direla esan du Hiesaren Aurkako Arabako Batzordeak
• Berria, 2007-11-28 # Erredakzioa · Gasteiz

Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako administrazioek hiesari aurre egiteko ematen dituzten diru laguntzak gelditu egin dira azken urteetan. Eta horrek gaitzari aurre egiteko «ekintza eraginkorragoak» abiatzea edo abiatutakoak jarraitzea oztopatzen du. Hala salatu du Hiesaren Aurkako Arabako Batzordeak, larunbateko Hiesaren Aurkako Nazioarteko Egunerako prestatu duen agirian. Izan ere, datorren larunbatean izango da Hiesaren Aurkako Nazioarteko Eguna.

Hiesaren Aurkako Arabako Batzordeak eskatu du espetxeetan dauden GIBdunek kalean daudenen aukera eta baldintza berak izan ditzatela tratamendua jasotzeko. Abenduaren 1aren ostean elkartearen lehentasuna izango da hiesa, gaixotasun larriak edo sendaezinak dituzten presoak Langraizko espetxetik (Araba) ateratzea.

Batzordeak 17 artelanen enkantea egingo du hiesa dutenei laguntzeko dirua biltzeko.

> Berria: Hiesa > GIB BIRUSA DUTENEN %40 5-10 URTE EMATEN DITUZTE KUTSATUTA DAUDELA JAKIN GABE

• GIB birusa dutenen %40k 5-10 urte ematen dituzte kutsatuta daudela jakin gabe
• GIB-hiesaren diagnosi goiztiarra bultzatzeko, prebentzio kanpaina aurkeztu du Jaurlaritzak
• Berria, 2007-11-20 # Maite Asensio · Bilbo

Giza immuno-eskasiaren birusaz (GIB) kutsatuta dauden erien %40k bost eta hamar urte artean ematen dituzte kutsatuta daudela jakin gabe. Seropositiboak artatzen dituzten osasun profesionalek kezka hori agertu dute: kutsatuta daudela ez dakiten pertsona asko joaten zaizkie, hiesa garatzen ari direla, eta sarri, beranduegi denean. Datua kezkagarria dela esan zuen atzo Jaurlaritzako Osasun sailburu Gabriel Inclanek, «gaixotasun horren ondorioz inork hil beharko ez lukeen une honetan».

Urtero GIBaz kutsatutako 150 kasu berri agertzen dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan. Joan den urtean 45 lagun hil ziren hiesak jota. Zifrak «ikaragarriak» dira, Inclanen ustez; izan ere, «badakigu zer egin behar dugun GIBaz ez kutsatzeko». Osasun Sailak emandako datuen arabera, GIBaren birusaz kutsatzen direnen %55ak sexu harreman heterosexualen bidez hartzen du, eta %25ak sexu harreman homosexualen bidez; %15ak, aldiz, kutsatuta daudenen xiringak erabiltzean hartzen dute birusa.

Edonola ere, birusaz kutsatu ostean ere, tratamendu egokien bidez, gaixotasunak aurrera egin dezan saihets daiteke. Hartara, giltzarria «diagnosia goiz egitea» dela azpimarratu zuen Inclanek. Beraz, birusaz kutsatzeko arriskuan egon direnak proba egitera adoretu zituen atzo sailburuak. Horretara bideratutako kanpaina bat abiatuko du Osasun Sailak gaurtik aurrera.

Hiesa prebenitzeko kanpainaren alderdirik ikusgarriena Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan jarriko dituzten kartelak izango dira. Arriskuan egon zara? GIB/Hiesaren proba egin eta zalantzak argitu leloarekin batera, informaziorako telefonoa agertuko dute. Estrategiaren bigarren ardatza, berriz, osasun sisteman bertan garatuko da. Lehen mailako harreran batez ere, medikuek eta erizainek ohitura eta harreman sexualei buruz galdetu beharko diete eriei, eta datuok historia klinikoan sartu. Hartara, profesionalentzako eskuliburua prestatu du Osasun Sailak.

GIB-hiesaren proba egin nahi dutenek, ohiko osasun zentrora jo dezakete. Lehen mailako harreran ere proba horiek egiten dituzte. Halaber, Bilbon, Donostian eta Gasteizen hiesaren proba izena eman gabe egiteko hiru kontsulta berezi daudela gogorarazi zuen Inclanek.

TEST AZKARRA. Azken urteotan, GIB-hiesaren diagnosiaren esparruan berrikuntza esanguratsua agertu da: test azkarra deiturikoa. Odol tanta bat testaren bandan jarriz gero, pertsona hori antigorputzen eramalea den edo ez adierazten du metodo horrek. Fidagarria izan dadin, jarduera arriskutsua gauzatu eta hiru hilabetera egin behar da proba. Emaitza ezezkoa baldin bada, kutsadurarik ez dagoela ziurta daiteke. Emaitza baiezkoa bada, aldiz, ohiko probak egin behar dira, diagnosia baieztatzeko.

Test azkarra ez dago botiketan eskuragarri, baina farmazietan saltzea bideratzeko asmoa azaldu zuen Inclanek. EAEn gobernuz kanpoko bi erakunde arduratzen dira test horiek banatu eta egiteaz: Arabako eta Bizkaiko Hiesaren aurkako Batzorde Hiritarrak.

GIB-hiesaren proba metodo horren bidez egiteak beste abantaila bat dakar sailburuaren ustez: osasun sistema ohiko proben emaitza hartzera joaten ez diren pertsonen ehunekoa murriztea. Izan ere, kutsatzeko arriskuan egon diren pertsona askok ez dituzte probak egiten emaitzaren beldur direlako, edo arriskuaren jabe ez direlako, Inclanen esanetan.

> Iritzia: Gara > HIESAREN EGUNA EDO BORROKA AMAIGABEA

• Hiesaren Eguna edo borroka amaigabea
• Gara, 2006-12-01 # Editoriala

Urtean egun bakar bat ez dirudi gehiegi normalean larriak eta iraupen luzekoak diren hainbat fenomeno gizartera agertzeko, hurrengo egunean ahanztura ilunenean gelditzen badira. Hala gertatzen da maiz egun horiek ofizial egin eta munduko gobernuen zabarkeria zuritzeko baino balio ez dutenean. Gaur, Hiesaren Mundu Eguna, gogoratzeko eguna da, baina ez dela egun bateko arazoa gogoratzeko eta oihukatzeko eguna da. Badira 25 urte AEBetan lehen hies kasuak agertu zirela. Orduan ezagutarazi zuten gaixotasun hori, garai hartan gehienetan hilgarria, maila guztietan gizarte hipokrisia agerian utziko zuena.

Gizarte osoa ukitzen zuen eta duen gaixotasuna eta, beraz, gizarte osoaren ardura behar zukeena, zenbait «arrisku talderena» balitz bezala ikusarazi zuten. Estatuen administrazioen informazio eskasaren eraginez eta, beraz, ezjakintasunaren ondorioz, bazterkeria eta errefus itzela zabaldu zen, baina ez gaixotasunaren kontra, gaixoen kontra baizik, kalean, lan munduan, eskoletan... Izan ere, hainbat umeren bazterkeria eta mespretxu ikaragarriak ikusi ziren; berdin «arrisku taldeetako» lagunenak, kolektibo osoak kriminalizatzeraino, batez ere homosexualak eta drogazaleak... Jarrera lotsagarri asko ikusi izan dira, eta aipatzekoa da zoritxarrean etekina bilatzen dutenena, esate baterako, multinazionalek generikoen kontra egitea, bizia salgai jarriz.

Gaixotasun ezezagun haren aurrean zenbait herritarren borroka ­betiere administrazioen aurretik­ izan zen gaur egungo egoerara iristea ahalbidetu eta pentsaera aldaketa lortu zuena. Zenbait gizarte mugimenduren ekimenak, hala nola, preserbatiboak banatzea edo xiringak trukatzea, gerora ohikoak eta erakundeek bultzatuak izango ziren, eta bidezkoa da borroka horretan homosexualen erakundeak, besteak beste, nabarmentzea.

Gaur egun, Mendebaldean kasu berri asko agertu ez eta hiesa gaixotasun ia kronikotzat har daitekeenean, mundu osoan kontrolpean edo minimo batean eutsita dagoela ematen du. Hala behar luke izan, baina horrelako dramen bilakaera ere interes ekonomikoak erabakitzen duenez, errealitatea oso bestelakoa da: munduan berrogei milioi lagun daude GIB/hiesak kutsatuta, Hirugarren Mundua delakoan tratamendu egokirik hartu gabe. Urtero hiru milioi hiltzen dira. Eta munduko estatuak, orain arte ahal baino gutxiago egin badute ere, ez dira beren konpromisoak betetzeko gauza. Hiesa, mundu zibilizatuaren hipokrisia agerian jarri duen arazo handia.

> laburrak: Ekitaldiak > GAUR ETA ETZI FILM SORTA ESKAINIKO DU EHGAMEK ERRENTERIAN

• Gaur eta etzi film sorta eskainiko du EHGAMek
• Emanaldiak hiesaren inguruko informazioa zabaltzeko asmoz egingo dituzte
• Oarsoaldeko HITZA, 2006-11-30 # I. Berrio

EHGAMek Harri Beltzaren laguntzarekin Zinema eta Hiesa zikloa antolatu du. Dokumental bat eta bi filma emango dituzte Errenteria Hiria Kulturgunean. Lehen proiekzioa, gaur goizean egingo dute herriko ikasleentzat. Cambiando el paso dokumentala eskainiko dute. Fabiola Moreno egilea bertan egongo da. Moreno Basurtoko ospitalean gizarte langilea da eta han hiesarekin izandako esperientziak bildu ditu dokumentalean. Etzi, bestetik, bi filma emango dituzte leku berean.

EHGAMeko kide Mikel Martinek hiesaren inguruko informazioa ikus-entzunezkoen bidez erakutsi nahi izan dutela nabarmendu du.