> Berria: Ekainak 28 > ZARAUTZEN, DENAK BATERA, "ARMAIRUTIK KALERA!"

• Denak batera, «armairutik kalera!»
• Ekainaren 28arekin batera ospatu dute Gay, Lesbiana, Bisexual eta Transexualen Harrotasun Eguna. Zarautzen izan da eskualde mailako manifestazioa, eta beste hainbat ekitaldi ere egin dute jai giroan.
• Urola Kostako Hitza, 2009-06-30 # Xabi Aizpurua Ugarte

Ahots batek eragin nabarmena izan dezake bere inguru hurbilean. Baina herritar talde handi batek oihu eta aldarri bateratua egiteak askoz ere eragin ikusgarriagoa lor dezake kalean. Gay, lesbiana, bisexual eta transexualen askatasuna bermatzeko egiten den lanak bi iturrietatik edaten du, egunero gertu dauden lagun eta senideen onarpenetik hasita gizarteko esparru guztietan normaltasunera iristea baita helburua. Euskal gizartea, ordea, oraindik ez da helmuga horretara iritsi eta aurten ere, ekainaren 28arekin, beharrezkoa izan da askatasun sexualaren aldeko ekimenak plazaratzea.

Ostadarra kalera
Urola Kosta eskualdeari dagokionez, Zarautzen egin ziren ekimen gehienak. Gurekin Jai festa batzordeak urtero egin ohi duen bezala bere egitarauan txertatu zituen askatasun sexualaren aldeko ekitaldiak. Arratsalde eguzkitsua izan zen igandekoa, eta manifestazio koloretsuak oraindik eta bizitasun gehiago eman zion herriari. Harreman eredu berrien alde, lesbianak kalera zioen pankartaren atzean, ostadarraren koloreak dituen bandera harro erakutsi zuten. «Zarautzen ere lesbianak gaude!», «armayotikan kalera!», eta gisa bereko beste zenbait aldarrik zipristindu zuten Alde Zaharra.

Manifestazioa txosna gunean amaitu zen. Antolatzaileek bertan azaldu zutenez, askatasun sexuala lortzeko bidean lesbianen egoera bistaratzeko indar berezia egin behar da, emakume izateak gizonezkoei baino oztopo eta zailtasun gehiago jartzen baitie oraindik ere.

Antzerkia eta parranda
Manifestazioaren ondoren antzerkia egin zuten, Txanogorritxoren ipuina goitik behera eraldatuta: rapa egiten zuen Txapelgorritxo, harroa izatera derrigortu zuten otsoa, tratu txarrak jasandako etxekoandrea, loti ederra eta Edurnezuriren arteko maitasuna... Barre ugari egin zuten bertaratu zirenek. Amaitzeko, playback saioa eta Korta y Pega DJa izan zituzten. Gaueko euri tantek freskura ekarri zuten berotasun artera.

> Berria: Ekainak 28 > OSAKIDETZAK SEXUZ ALDATZEKO EBAKUNTZAK BERE GAIN HARTZEA NAHI DU EUSKO JAURLARITZAK

• Osakidetzak sexuz aldatzeko ebakuntzak bere gain hartzea nahi du Eusko Jaurlaritzak
• Aniztasun afektibo sexualari buruzko agenda politiko bat egiteko asmoa du Gizarte Gaietarako Sailak
• Berria, 2009-06-30 # Erredakzioa • Donostia

Osakidetzak transexualei eskaintzen dien arreta hobetzeko egingo du lan Eusko Jaurlaritzak. Hala esan zuen atzo Eusko Jaurlaritzako Gizarte Gaietarako sailburu Gemma Zabaletak. Arreta «integrala eta normalizatua» izatea nahi dute, batik bat sexuz aldatzeko kirurgiarekin zerikusia duen orotan. Konpromiso hori Jaurlaritzak egin nahi duen aniztasun afektibo-sexualari buruzko agenda politikoan jasoko litzateke. Horretarako, parte-hartze prozesu bat jarriko du abian gay, lesbiana, transexual eta bisexualen eskubideen alde lanean ari diren elkarteekin. «Gure helburua gizarte justuagoa eta pluralagoa lortzea da, inor diskrimina ez dezaten beren sexu identitateagatik».

Zabaletak agerraldia egin zuen elkarte horietako hainbat ordezkarirekin, eta bertan egin zuen aipaturiko iragarpena. Gogorarazi du Osakidetzak lehen graduko ebakuntzak eskaintzen dizkiela transexualei gaur egun: bularretako ebakuntza eta basektomia. «Ondorengo ebakuntzak egiteko kanpora joan behar dute transexualek», azaldu du Transexualidad Euskadi elkarteko Andrea Muñizek. Egoera horri aurre egiteko, Osakidetzarekin hitz egin eta arreta hori hobetzeko ahalegin osoa egingo dutela aurreratu du Zabaletak, transexualen beharrei ahalik eta modu eraginkorrenean erantzuteko.

Hortik harago, askatasun eta aniztasun afektibo sexualaren agenda politikoan jasoko liratekeen lehentasunezko gaien artean daude: hezkuntza alorrean eduki eta ikuspegi egokiak txertatzea, sentsibilizazio kanpainak egitea, lan munduan diskriminazioari esku hartzea eta beren sexu aukeragatik asiloa eskatzen duten atzerritarren egoerari premiaz heltzea, besteak beste. «Pauso asko eman dira berdintasunerako bidean, baina ikus daitekeenez, asko dago egiteko oraindik».

Elkarteak itxaropentsu
Gay, lesbiana, transexual eta bisexualen elkarteek «itxaropenez» hartu dituzte iragarpenak, eta harretaz jarraituko dute betetzen diren edo ez.

Jaurlaritzaren ekimena begi onez ikusi arren, EHGAMek Eusko Legebiltzarreko presidente Arantza Quirogaren jarrera kritikatu du. Duela hilabete batzuk Quirogak adierazi zuen berak ez lukeela sekula antisorgailurik erabiliko. EHGAMen irudiko, halako adierazpenekin hiesaren aurka lanean ari diren elkarteen lanari ospea kentzen dio Quirogak. Hain zuzen ere, hori salatzeko, trapuzko espartina saria eman zion aurreko astean EHGAMek Quirogari.

> Berria: Ekainak 28 > LESBIANEN IKUSGARRITASUNA, HARROTASUN EGUNEKO ALDARRIKAPEN NAGUSIEN ARTEAN

• Lesbianen ikusgarritasuna, Harrotasun Eguneko aldarrikapen nagusien artean
• Egoerak hobera egin du; baina oraindik zailtasun eta traba ugariri aurre egin behar izaten diete lesbiana, gay, transexual eta bisexualek (LGTB). Horiek salatu eta kolektibo hauen eskubide eta tratu berdintasuna aldarrikatuko dituzte gaur egingo diren manifestazioetan. Mezu guztien gainetik, ordea, hezkuntzan eta lesbianen ikusgarritasunean jarri dute arreta.
• Gara, 2009-06-28

Berrogei urte dira gaur sexu askapenerako borrokan aldaketa sakona gertatu zela. 1969ko ekainaren 28an New Yorkeko Stonewall Inn tabernan, askotan egin ohi zuen moduan, sarekada egin zuen poliziak, bertan zeuden pertsonak, homosexual eta transexualak asko, irainduz eta kolpekatuz.

Egun hartan, ordea, bertaratutakoek polizia indarrei aurre egin zieten, haiek gazte bat bortizki jo zutela ikustean. Hiru egun iraun zuten istiluek eta zaurituak eta hildakoak ere izan ziren. Ezin da esan aurretik borrokarik egiten ez zutenik, baina gertaera haiek giltzarri izan ziren sexu askapene- rako borrokak izaera kolektiboa hartzeko. Egun hura gogoratzeko, hain zuzen, gaurko eguna hautatu zuten Nazioarteko LGTB Harrotasun Eguna ospatzeko.

Ordutik hona, gay, lesbiana, transexual eta bisexualen bizimodua asko aldatu da, hobera egin du. Baina, hala ere, beste behin Euskal Herriko nahiz mundu zabaleko kaleak gay, lesbiana, transexual eta bisexualen aldarrikapen eta kolorez jantziko dira. Aste luze eta lantsua izan dute sexu askapenaren alde lan egiten duten talde eta elkarteek, lan asko baitago egiteko, mezu asko helarazteko, eskubide asko oraindik ere aldarrikatzeko.

Aste honetan bertan, Baionako apezpikuak, Marc Ailliet-ek, Biarritzen ospatutako Gay Pride ekitaldiaren inguruan egindako adierazpenek edota orain bi aste transexuala izateagatik lanetik bota zutelako emakume batek egindako salaketak agerian uzten dute oraindik ere kolektibo hauen borrokaren premia.

Guztien gainetik, ordea, aurten bi mezu nabarmendu nahi dituzte; bata eskolari lotua; emakume lesbianekin erlazionatua bestea.

Lesbiana, gay, transexual eta bisexual gazteek eskolan pairatzen duten diskriminazioa salatzea da aurtengo lehentasunetako bat; izan ere, LGTB kolektiboek uste dute ikastetxeak ez daudela oraindik aniztasunean maitatzera eta sentitzera irekiak. Egoera horretan LGTB gazteek maiz ikastetxeetan jazarpena pairatzen dutela salatu dute eta horrek eragin itzela duela gaztearen osasunean zein egunerokotasunean.

Lesbianen ikusezintasuna
Baina gazteen egoeraz haratago, arreta berezia jarri dute halaber, lesbianek pairatzen duten ikusezintasunean. Gizonen kasuan, homosexual askori euren sexu izaera adieraztea zail egin bazaie, are eta gaitzagoa gertatzen da emakumeen kasuan; horregatik aurten egingo diren mobilizazioetan indar berezia jarriko dute horretan sexu askapenaren alde egiten duten taldeek, eta Bilbon, esate baterako, prestatu diren ekitaldiak «Gauza guztien gainetik, harro» leloarekin biribildu dira, emakume lesbianen egoerari erreferentzia eginda.

Bizkaiko hiriburuan, eguerdiko 12.30ean abiatuko da manifestazioa Moyua plazatik; Iruñean, eguerdiko hamabietan, autobus geltoki zaharretik; eta Gasteizen, berriz, hamabi eta erdietan Andre Maria Zuriaren plazatik.

> Berria: Ekainak 28 > ZARAUTZ: BIHAR LESBIANEN ESKUBIDEAK ALDARRIKATZEKO DEIA EGIN DUTE

• Bihar lesbianen eskubideak aldarrikatzeko deia egin dute
• Gay, Lesbiana eta Transexualen Harrotasun Eguneko manifestazioa izango da Zarautzen, 19:30ean
• Urola Kostako Hitza, 2009-06-27 # O. Prat

Urola Kostako Koordinadora Feministak bihar izango den Gay, Lesbiana , Bisexual etaTransexualen Harrotasun egunaren atarian, lesbianei eta herritarrei oro har kalera ateratzeko deia egin die, «aurten ere badagoelako zer aldarrikatu». Koordinadora Femistiraren iritziz, «jaiotzetik inposatzen diguten eredu heterosexistak eragin zuzena du egungo harreman eta sexualitate ereduan». Horrek guztiak «emakumeon sexualitatea amatasunera eta ugalketara bideratzen du. Emakumeok sexualitatea bizitzeko orduan ere, badirudi emakumeon lana gizonei plazerra ematea dela».

Sistemaren eragina
«Elizak, erakundeek, komunikabideek, eskolak, sistema honek eta berau elikatzeko erabiltzen duten hezkuntza sistemak lesbofobia, homofobia eta transfobia» eragiten dutela adierazi dute eta honek harreman eta eredu heterosexistak bultzatzen dituela. «Identitateak bizitzeko modu ezberdinak ere ezkutatzen» dituztela salatu dute, «horretarako errealitatea ukatzen saiatuz».

Bihar kalera ateratzeko deia egin die Koordinadorak lesbianei, «gure eskubideak tinko defendatu behar ditugulako». Horretarako beharrezkoa da, beraien ustez, «ikusezintasunarekin amaitzea eta lesbianen presentzia jendarteratzea». Horregatik, «homosexualitatearen aurka diharduten guztiei hortzak erakutsi eta sexualitatea askatasunez bizi nahi dugula ozen aldarrikatuko dugu, parekidetasunaren bidean arau heterosexista suntsituz».

Azpeitiko Bilgune feministak zenbait ekintza antolatu du Gay, Lesbiana eta Transexualen Harrotasun Egunerako. Autobusa izango da igandean 18:00etan Zarauzko txosna gunetik hasita egingo den manifestazioan parte hartzeko. Bestalde, 19:30ean, Azpeitiko Betharram aretoan , Maldito Felpudo filma emango dute eta ondoren hausnarketarako denbora egongo da.

Asteburu guztian zehar, gainera, irudi batzuk egongo dira udaletxe azpiko arkupetan.

> Berria: Ekainak 28 > DONOSTIA: TRANSEXUALEN LAN PREKARIETATEA AZTERTUKO DUTE ASTEARTEAN

• Transexualen lan prekarietatea aztertuko dute asteartean
• Gay Harrotasunaren Egunaren harira, udaletxea eta hiriko autobusak ortzadarren ikurrinaz jantziko dituzte
• Irutxuloko Hitza, 2009-06-26 # X.E.

Gay, Lesbiana eta Transexualen Harrotasunaren Eguna ospatuko da igandean eta elkarteek hainbat ekitaldi antolatu dituzte egun horren harira. Bihar, EHGAMek, Garaipenek eta Medeakek deituta, manifestazioa abiatuko da Bulebarretik, 19:00etatik aurrera. Ordu erdi beranduago, Gehituk egingo du mobilizazioa, Eskoletan armairurik ez lelopean. Egunari amaiera emateko, Udaleko Giza Eskubideak eta Donostia Kulturak lesbiana, gay, transexual eta bisexual -LGTBkolektiboekin batera, festa antolatu dute Gazteszenan. Festan, Ana Elena Pena artistak bere ikuskizuna eskainiko du.

Asteburuan zehar, aldarrikapen ekitaldiekin bat eginez, udaletxea ordatzar banderarekin jantziko dute. Donostiabuseko autobusek ere bandera eramango dute zintzilik.

Astearterako Udaleko Berdintasun atalak mahai ingurua antolatu du, 19:00etatik aurrera, Kutxak Arrasate kalean duen aretoan. Guk ere jaten dugu! Pertsona transexualen lan prekarietatea izenburupean, hainbat LGTB kolektibotako kidek egoeraren inguruan hitz egingo dute.

> Berria: Ekainak 28 > "SEXUALITATE ASKEAREN ALDE", ETZI KALERA IRTETERA DEITU DITUZTE LESBIANEK

• «Sexualitate askearen alde», etzi kalera irtetera deitu dituzte lesbianak
• Berria, 2009-06-26

Igandean ospatuko da lesbiana, gay, transexual eta bisexualen harrotasun eguna. Bilgune Feministak dei egin die lesbianei, aurten, kalera irten daitezen, antolatutako ekitaldietan parte hartzeko. «Sexualitatea askatasunez bizitzeko erabakia» hartu dutenak aukera hori ezkutatzera behartu dituztela salatu du Bilgune Feministak. «Lesbiana izatea zailtasunez betetako aukera bat da», adierazi dute feministek, eta sexu joera guztien eskubideak aitortzeko eskatu dute. Donostian bihar egingo dute ekitaldia, 19:00etan, Bulebarrean. Bilbon, Gasteizen eta Iruñean etzi egingo dituzte ekitaldiak: Gasteizen, 12:30ean Andre Mari Zuriaren plazan; Bilbon, 12:20ean Moiua plazan; eta Iruñean 12:00etan autobus geltoki zaharrean. Miarritzen iragan asteburuan egin zuten martxa.

> Berria: Ekainak 28 > DONOSTIA: BERDINTASUN BIDEAN, AURRERA

• Berdintasun bidean, aurrera
• Munduko txoko askotan homosexualen harrotasunaren eguna ospatuko dute datorren igandean. Data horri lotuta beren eskubideen aldeko manifestazioak izango dira, larunbatean, Donostian.
• Irutxuloko Hitza, 2009-06-25 # Maitane Aldanondo

Igandean 40 urte beteko dira New Yorkeko Stonewall Inn tabernan polizia bertan zeuden homosexual eta transexualak iraintzeko eta atxilotzeko sartu zenetik. Eraso homofoboekin nazkatuta, transexualek eta homosexualek erantzun egin zieten. Gau hartan hasi ziren herri matxinadetatik sortu ziren pertsonen eskubideak eta berdintasuna aldarrikatzen zuten taldeak; eta 1970etik, ekainaren 28a homosexualen harrotasunaren eguna da. Geroztik, herriz herri ateratzen dira kalera, beren eskubideak aldarrikatzeko eta gizarteari erakusteko, oraindik ere, egiazko berdintasuna erdiesteko bide luzea falta dela.

Hilabete osoan zehar egun honen harira hainbat ekitaldi egin dituzte hirian, baina nagusienak datorren larunbatean egingo dituzten manifestazioak dira. Lehena, hirian errotuta dauden EHGAMek, Garaipen-ek eta Medeak-ek deitua, Bulebarretik irtengo da 19:00etan, Transmarikabollo eta gauza guztien gainetik harro! lelopean. Ondoren, 19:30ean, Gehituk deitutako mobilizazioa izango da. Eskoletan armairurik ez lelopean abiatuko dira leku beretik. Gauean, aldiz, elkarrekin ospatuko dute eguna, 23:30etik aurrera, Egia kultur etxean aurrera eramango duten festan.

Hezkuntzaren garrantzia
Normalizazio legala lortu bada ere, gizarte normalizazioa gauzatzeko hezkuntza ezinbesteko esparrua dela uste dute. Horregatik, gay, lesbiana, bisexual eta transexualek osatutako 50 elkarte baino gehiagok 2009a aniztasun afektibo-sexualaren urtea izendatu zuten. Testuinguru horretan, Gehituk hezkuntzaren garrantzia azpimarratuko du bere mobilizazioan, «bidezkoago eta anitzagoa izan behar duela» gogoratuz.

Larunbateko egitaraua ezagutzera emateko egindako prentsaurrekoan Gehituko koordinatzaile Koldobike Mujikak adierazi zuenez, «berebiziko erronka da aniztasun afektibo-sexualarena». Laguntza edo aholku eske elkartera jotzen duten irakasle eta ikastetxeen kopurua asko hazi da azken urteetan eta hezitzaileen aldetik gabezia handiak daudela nabaritu dute.

Gehituk otsailean ezagutzera eman zuen txostenak bildutako emaitzen argitan, ikastetxeak ez dira lesbiana, gay, transexual edo bisexualak -LGTB¬ diren gazteentzat leku seguruak. Ikerketak harrera ona izan duela adierazi zuen Sergio Iñiguezek: «Errealitatearen argazki txiki bat da, eta ordura arte ez zegoen». Egoera honen aurrean, hainbat neurri proposatu zituzten «aniztasunari errespetua eta arreta jartzeko». «Irakasle eta hezitzaileek formakuntza bat behar dute ematen ari diren egoera horien aurrean zer egin ez dakitelako eta erakundeek plangintza bat prestatu behar dute, baliabideez gain, irakasleek nahiz ikasleek nora jo izan dezaten», gehitu zuen Mujikak. Horrekin batera, LGTB seme-alabak dituzten gurasoei «gazte hauek duten zamarekin ohartu eta, marjinatu beharrean, beren laguntza eskaintzeko» eskatu zieten.

Zilarrezko saria
Urtero bezala, Gehituk LGTB direnen eskubideak ondoen defendatu dituen pertsona edo erakundeari Gehitu Zilar saria emango du bihar. Aurten, Nafarroa Bai plataformari emango diote, «Foru parlamentuan transexualitate lege ekimen aitzindaria aurkeztu izanagatik, transexualen aldarrikapen guztiak bilduz», azaldu zuen Mujikak.

> Berria: Ekainak 28 > GIPUZKOA: GAY, LESBIANA ETA TRANSEXUALEN ESKUBIDEEN EGUNEAN HIRUKI ARROSA URRETXUKO UDALETXEAN

• Gay, lesbiana eta transexualen eskubideen egunean hiruki arrosa udaletxean
• El Diario Vasco, 2009-06-24 # F.J.A. • Urretxu

Urretxuko Udala, Ehgamek, hau da, Euskal Herriko Gay-Les Askapen Mugimendua, ekainaren 28an ospatuko den Gay, Lesbiana eta Transexualen eskubideen nazioarteko egunerako egindako deialdiarekin bat egin du. Modu honetara, igandean, udaletxeko balkoian hiruki arrosa ikusgai ipiniko duela jakinarazi du.

Jatorria
Dagoeneko jakina da hiruki arrosa ikurra identifikatzailea naziek erabili zutela. Honakoa homosexualak bereizteko kontzentrazio eremuak bereizteko.

Gaur egun, sarraski hura gogorazten digun irudia bilakatu da, eta bide batez, oraindik bete gabe dauden gay, lesbiana eta transexualen eskubideak aldarrikatzeko erabiltzen da lurralde ezberdinetan, munduan zehar.

> Berria: Ekainak 28 > MAITASUN IZENEAN MIARRITZEN

• Maitasunaren izenean
• Gay eta lesbianen harrotasun eguna. Giro atseginean milatik gora lagun bildu dira Miarritzeko Gay Pride besta kari, 'Askatasuna, berdintasuna eta senidetasuna' aldarrikatzeko, haurrik ezin ukan eta ezkontzak ukatzen dituen eremuan.
• Berria, 2009-06-21 # Nora Arbelbide · Miarritze

Askatasuna, hau da, bakoitzak ukan dezan, molde askean, ezberdin izateko eskubidea, nahi duenaren maitatzeko eskubidea. Berdintasuna, eskubide aldetik baita, bazterrean uzten direnek eskubide berak ukan ditzaten, bai ezkontzeko, bai haurren ukaiteko edo adoptatzeko, baita odolaren emateko ere. Eta, azkena, Senidetasuna, «herritar gehiegi bazterrean uzten delako, elkarren laguntzea ezinbestekoa delako». Christophe Stephany Miarritzeko (Lapurdi) gay eta lesbianen elkarteko (LGP) lehendakariak hitz hauekin esplikatu du Frantziako Errepublikaren leloa hautatu izana Miarritzen atzo iragan Gay Pride bestaren lelotzat: «Leloak guztiei zuzendua izan beharko luke, baina gaur egun ez da horrela».

Milatik gora lagun bildu ziren bestaren karietara, faroan hasita. Miarritzeko Faroak segitzen baitu leku sinbolikoa izaten. Luzaz homosexualen aurkako errepresioari ihes egiten ziotenen bilgune izan zen. Bederatzigarren aldikotz antolatu dute Gay Pride-a Miarritzen, aldarrikapen sakonak ahoan, baina umorea beti lagun. Adibidez, Betiereko Barkamenaren Seroren elkartekoak plazaz baliatu dira Betty eta Tina bezala, zenbait bikote ezkontzeko: «Tabuak hausteko eta noizbait egiazki ezkontzen ahalko garelakoan», Tinak laburbildurik.

20 bat elkarte eta sindikatu elkartu ditu bestak. CGT, CFDT, EHGAM, Gehitu, SOS homophobie, feminismo aldizkako baten aldeko PAF! elkarte gaztea, baita, mendi ibilaldiak antolatzen dituen Euskal ibiltariak. Sexu aukera guztiei irekia, kirola eta homosexualitatea uztartzea bektore bikaintzat dauka, normaltasunaren bidean: «Ez dugu deus ikaragarririk, denak bezalakoak garela!», ulertarazi nahian, elkarteko Beñat Gachen urruñarra (Lapurdi) bezala. Mendi ibilaldietan askatasun osoz sexu berekoak musuka daitezkeela, adibidez. Homofobiarik jasan gabe.

Homofobiaren arazoa eguneroko bizian oraindik indartsu dagoela salatzeko baliatu dute atzoko eguna, hain zuzen. Bere buruaz beste egiteko arrazoietako bat baita oraino, eta eraso fisikoak errealitate izaten segitzen dutelako. Duela hamar egun Baiona Ttipian ekintza homofobo larri bat gertatu da. Oraindik xehetasunak ez dira publiko egin. Miarritzeko faroan, berriz, apirilaren 14an zazpi bat gaztek gizon bat zanpatu zuten. Larriki zauriturik erietxean egon zen luzaz. Salaketa jarri du auzitegian.

Beste salaketa bat ere izan da aste honetan. Baionako, eta Biarnoko Oloroe eta Leskarreko Marc Aillet apezpikuak Gay Pride-aren antolatzaileen aurka agiri bat idatzi du. Betiereko Barkamenaren Seroren elkartea bestara gomitatu izana «zinezko bidegabekeria» da fede katolikoaren aurka, haren iduriko. Gaitzespen ugariren artean, serora berezi horietako bat den Myrtarena: «Ez du beste egitekorik, ala? Gu errespetu osoz gabiltza. Elizak betetzen ez duen lana betetzen dugu, baztertuei laguntza ekartzen diegu, besteak beste, ihesa duten gaixoei». Didier Borotra Miarritzeko auzapezak ere gaitzetsi du agiria, esanaz apezpikuak ez duela zertan horretaz arduratu.

• 40 urte borrokan
• Stonewall. LGBT kolektiboen askapen borrokaren abiapuntu jotzen dira New Yorkeko Stonewall tabernaren inguruan orain 40 urte izandako liskarrak. Urteurren hori dela eta ospatzen da gay eta lesbianen harrotasun eguna hilaren 28an.
• Mobilizazioak. Miarritzen atzo egin bezala, heldu den asteburuan manifestazioak izango dira Hego Euskal Herriko hiriburuetan. Donostian hilaren 27rako deitu dute manifestazioa. Gainerako hiriburuetan 28an bertan dira hitzorduak.

> Berria: Ekainak 28 > MIARRITZEN BERDINTASUNA ALDARRIKATUKO DUTE ETZI

• Miarritzen berdintasuna aldarrikatuko dute etzi
• Berria, 2009-06-18

Urtero bezala, gay, lesbiana eta transexualen eskubideak aldarrikatzeko elkarretaratzea eginen dute Miarritzen heldu den larunbatean. Askatasuna, berdintasuna, haurridetasuna izanen da elkarretaratze horren leloa, gogorarazteko Frantziak goraki aldarrikatzen duena ez duela betetzen. Manifestazioa Miarritzeko itsasargitik abiatuko da, 17:00etan.

> Elkarrizketa: Tino Brugos > "FUNDAMENTALISMO ERLIJIOSOAK HOMOFOBIA ZABALDUKO DU BETI"

• Tino Brugos. Xega kolektiboko koordinatzailea: «Fundamentalismo erlijiosoak homofobia zabalduko du beti»
• EHGAMek antolatuta, 'De Stonewll a nuestros días: 40 años de una lucha' hitzaldia emango du Tino Brugos Xegako kideak. Hitzordua gaur izango da, Errenteriako Mikelazulo kultur etxean, 19:30ean.
• Berria, 2009-06-10 # Uxua Larretxea. Donostia

Tino Brugos (Asturias, Espainia, 1958) Xente Gai Astur (Xega) kolektiboko koordinatzailea da. Azken 40 urteetan gayen, lesbianen eta transexualen aldeko mugimenduek izandako garapenaz mintzatuko da gaur, Mikelazulon (Errenteria). Orain arte eskubideen alorrean izugarri aurreratu bada ere orandik lan asko egiteko dagoela aitortu du.

Hitzaldia Vicente Vadillo Santamaria Francis-en heriotza oroituz abiatuko duzu. Zer garrantzia izan zuen gertaera horrek homosexualen eta transexualen eskubideen aldeko borrokan?
1979. urtean jazo zen gertaera, Errenterian (Gipuzkoa). Nik orduan 20 urte nituen, eta arretaz entzun nuen gertaturikoa. Hedabideek gertaera horren berri eman zuten, eta hurrengo egunean greba orokorra antolatu zen heriotza salatzeko. Finean, gaiaz normal hitz egin zen. Halere, heriotza horrekin ohartu nintzen panorama zaila genuela.

Orain arte asko aurreratu da gayen, lesbianen, eta transexualen eskubideen onarpenean. Nola ikusten duzu egungo egoera?
1969an Stonewall erreboltak gertatu zirenetik egundaino izugarri aurreratu da, aldaketa sakonak izan dira. Hein handi batean ez zen posible izan iraultza, baina egunerokotasunean eragina izatea lortu genuen, bai homosexualen eta transexualen artean bai gizartean orokorrean. Lehen onartzen ez zen gizarte subjektu bat eraiki dugu urte hauetan guztietan. Horretarako, gogor borrokatu gara, baina gauza bat argi daukagu: gelditzeko etorri gara. Onerako zein txarrerako agenda politikoetan gaude.

Globalizazioak ez al dizue erraztu mugimendu guztien arteko harremana eta elkarlana?
Globalizazioak gure mezua munduan zehar zabal dadin eta elkarren berri izan dezagun lagundu digu. Halaber, mugimendu guztien batasuna oso zaila da, herrialde bakoitzeko egoera sozio-politikoa eta kulturala oso desberdina delako. Mugimendua plurala bilakatu da, eta horrek zatiketa dakar, baina, era berean, gizarte klase guztietan eragina izaten ari dela ere erakusten du, eta hori baikorra da.

Aurrerantzean zein alderdi geratzen da bereziki lantzeko?
Espainian legezkoa dena gizarte eremu guztietan arrunt bilakatzea da erronka, eta sozialki onargarria izan dadin borrakatzea. Arruntasun hori gizartearen osotasunera zabaldu behar dugu. Nolanahi ere, jabetzen gara fundamentalismo erlijiosoak beti homofobiak zabalduko dituela. Bestalde, transexualen eskubideen aldeko borrokan lan asko egiteko dago; adibidez, gizarte segurantzak sexu organuen kirurgia operazioak ordain diezaion lortu behar dugu, eta gizartean euren integrazia bultzatu. Bisexualen aldarrikapenak ere lantzeko ditugu.

Ez al dira egun sozialki gayak eta lesbianak transexualak baino hobeto onartzen?
Marketina dago horren atzean. Urte hauetako borroka bereziki gizonezkoek garatu dute, eta, ondorioz, nolabaiteko errespetua lortu dute. Lesbianak ere errespetatzen direla esango nuke, baina hori ez da horren agerikoa. Gayen, lesbianen eta transexualen alde mugimenduetan gizonezkoak monopolioa izan dute, eta hori aldatu behar dugu.

Gizartea kontzientziatua ikusten duzu homosexualen eta transexualen gaien inguruan?
Gizarte sektore bati behin eta berriz jakinarazi behar zaie gure eskubideak bermatzea ez duela euren eskubideen gutxitzea ekartzen, ez gaudela eri, ez garela lehen baino gehiago, baizik eta ageriago gaudela, eta abar. Eztabaida hori gizartera eraman eta iraunarazi behar dugu. Hezkuntzak zeresan handia dauka horretan, eta, horrenbestez, gaia eskolan etengabe landu behar da urtez urte. Gazteek bizi duten errealitatean homosexualak, transexualak eta atzerritarrak daude, besteak beste, eta hori eskolatik asimilatu behar dute.

Egun desberdintasunaren eta aniztasunaren aldeko apologia egiten da, baina benetan uste duzu gizarte hau tolerantea dela desberdina denarekin?
Gertuko kasua denean kolpe antzeko bat gertatzen da, baina lehen ez bezala orain familiak ere gure eskubideen borrokan parte hartzen du. Orain arte umezurtzak izan gara, ez baitzegoen inor babestuko gintuenik. Zorionez, guri laguntzen ikasten ari dira.

> Iritzia: IMANOL ALVAREZ > BAT-BATEKO ESPARTINA

• Bat-bateko espartina
• Berria, 2008-07-04 # Imanol Alvarez · EHGAMeko kidea

Ekainaren 28aren inguruan, Radio Euskadi irrati publikoak polemika nahasle bezain maltzurra sorrarazi du, gay-les askapenaren esparruan Bilbon lan egiten dugun zazpi kolektibook adostu dugun manifestuaren harira. Ez nuen modu zuzenean parte hartu komunikatua idazten, ezta prentsaurrekoan ere. Ez nuen izan aferaren berri, hortaz, kalean hainbat lagunek gelditu ninduten arte, gertatutakoaz galdetuz edota nire taldekidearentzat elkartasuna adieraziz.

Behin eta berriro entzun dut REk ekainaren 27an hamaika bider emititu ei zuen prentsaurrekoaren zatia, zerbait oker, deliktibo edo eskandaluzkoa aurkitu guran. Bada, ez. Ez dut aurkitu. Onar nezake nire taldekidea holako ekitaldietan komenigarria denaz harago joan zela. Alde batetik, zazpi elkarteren izenean hitz egiten denean fin ibili behar delako. Bestetik, zintzoegia izan bide delako, inuzenteegia alegia, kontuan ez hartzean kazetariak gai guztiez ez jakiteaz gain, askotxotan, azpijokoetan ere ibiltzen direla sentsazionalismorik merkeena bilatu nahian. Ez da haien amuan erori behar, baina nire laguna erori egin zen, eta baita bertan zegoen REko andereñoari nahi zuena eman ere: beita.

REko aipaturiko maltzurkeria eta ezjakintasuna agerian geratu dira. Gizakiok jaiotzen garenetik sexualitatedunak garela esateagatik eskandalizatuarena egiten dute, sexologiari edo pediatriari buruzko ezein liburutan gauza bera esaten dela erreparatu gabe. Dena dela, umeen sexualitateak ez dauka zerikusirik nagusionarekin, eta hori azaltzen ere saiatu zen nire taldekidea, hain zuzen ere, agian ez modurik argienean. Bere hitzak sexu askatasunaren kontrakotzat jotzen dituzte, hori berori izanda salatu nahi dena: sexu askatasunaren aurka joatea baino beste helbururik ez duten kanpaina sentsazionalistak asmatzen dituztela komunikabide anitzek. REko jaun-andre kazetariok, jakin ezazue behingoz: EHGAMek eta sinatzen dugun beste elkarte guztiok egiten dugun gauza bakarra da, denok, salbuespenik gabe, geure maitasuna eta gure sexualitatea aske bizi ahal izan ditzagun lan egitea, eta, eginbehar horretan emandako urte eta ahaleginengatik baino ez bada ere, gutxi egongo dira gu baino sentsibilizatuago, era berean, abusu, engainu eta bortxaketa guztien kontra borrokatzeko, tartean umeak egonik zein ez. Askatasuna eta abusua ez dira bateragarri.

Beste zerbait ere esan nahi dut: zitalak iruditu zaizkidala beste talde batzuetako hainbat ordezkarik irrati horretan bertan egindako adierazpenak; baten baten helburu bakarra nire taldekidea atzamar salatzailearekin seinalatzea baino ez zela zirudien, mendebaldean hedatuz doan eta REtik hain gogo handiz suspertu nahi bide duten su garbitzailera jaurtikia izan dadin-edo. Bereziki patetikoak, baina argigarriak, iruditu zitzaizkidan +Gehitu elkarteak irrati horretan bertan eginiko adierazpena eta beraren ondoko komunikatua -elkarte horrek ez zuen sinatu manifestua, Bilbon ez duelako presentziarik eta, hortaz, ez zitzaiolako sinatzeko eskatu ere egin eta ez, ulertarazi nahi den bezala, uko egin ziolako-. Sortu zirenetik sumatzen genuena agerian geratu da, bere izenak iradoki lezakeenaren kontra, ez zetozela gay-les borrokara batuketa egitera, kenketa baizik. Gure sexualitate askotarikoak aldarrikatzeak edo medio askok nahita eragindako konfusionismoa salatzeak -sexualitatea abusuarekin eta delinkuentzia sexualarekin nahastean-, gay-lesbianen borrokarekin batere zerikusirik ez daukatela esateak zer diren erakusten du. Arny kasua ere aipatu zuten, eta guri oso ondo etorri zitzaigun, horixe baita salatu nahi genuenaren adibide paradigmatikoenetariko bat: ustezko umeak, prentsaren arabera abusu guztien biktima zenak, 17 urte zituen.

REk, ostera, biharamunera arte ez zuen ahaleginik egin taldekidearekin edo EHGAMeko beste inorekin hitz egiteko, gaizkiulertua -gaizkiulerturik egonez gero- argitzeko. Ez zitzaion interesatzen, beharbada esklusiba izorratuko genion-eta. Dena dela, ia beti gertatzen den bezala, bodebil honek guztiak badu alde positiborik. Beharbada gure taldekidea REk jarritako tranpan erori zen, baina RE ere, berez, inork jarri ez zion tranpan erori egin zen, erakutsi duen zitalkeria dela-eta, salatu nahi genuen manipulazio mediatikoaren beste adibide paradigmatiko bat izatera pasatu baita.

28an bertan Kafe Antzokian urtero egiten dugun Urrezko Hirukia eta Trapuzko Espartina sarien banatze-ekitaldian Gaztehgam taldeko neska-mutilek aho batez erabaki zuten bat-bateko Espartina ematea REri. Asmoa goretsia izan zen bertan geunden EHGAMeko eta polemikaren jatorrian zegoen manifestuaren sinatzaile ziren beste bi elkarteetako kideen aldetik, eta txalo andana jaso zuen aretoa leporaino betetzen zuten ehunka lagunen aldetik.

Lintxamendu mediatikoaren biktima, ia, izan den nire taldekideak izen-abizenak ditu: Jaime Mendia. Urte asko eman ditut berarekin batera militatzen, eta ondo ezagutzen ditut bere balio pertsonala eta lan-gaitasun agorrezina, hala nola sexualitatearen eremuan duen prestakuntza sakona. Lerro hauetatik elkartasuna bidali nahi diot, eta adorea eman lanean segi dezan.

> Berria: Ekainak 28 > EKAINAK 28A, BERDINTASUNAREN ALDE EGITEKO EZINBESTEKOA DATA

• Ekainaren 28a, berdintasunaren alde egiteko ezinbesteko data
• Manifestazioa: Jende andana bildu da Donostian Nazioarteko Harrotasunaren Eguna ospatzeko
• Irutxuloko Hitza, 2008-06-29 # Nerea Lizarralde

Hemen gaude ez gara ezkutatzen, Askatasun sexuala edo Homosexualitatea kalera izan ziren manifestarien artean entzundako lelo eta aldarrikapenak. Gay, Lesbiana, Transexual eta Bisexualen Nazioarteko Harrotasunaren Eguna izan zen atzo eta ohi bezala manifestazioa egiten zuten hiriko kaleetan. EHGAM, MEDEAK eta Gehitu taldeek deitu zuten manifestaziora.

Aldarrikapenak eta festak bat egin zuten. Jai giroan atera ziren Bulebarretik arratsaldean eta Erdialdeko kaleetan zehar ibili ziren. Heterosexismoaren aurka intsumisioa eta Lesbianak ikusgai eta askotarikoak izan ziren lelo nagusiak. Pankartaren atzealdean Gay, Lesbiana eta Transexualen bandera erraldoia eraman zuten. Musika eta festa giroa batukadak eta karroza batek jarri zuten.

Aurten Lesbiana Feministen taldeari errekonozimendua egin diote, gay, lesbiana eta transexualen eskubideen aldeko borrokan aitzindariak izateagatik. «Heterosexismoa guretzako piramide itxurako egitura sexual bat da eta bertan heterosexualek dute nagusitasuna. Ezkontza monogamoak, familia nuklearra... Kanpoan geratzen dira beste sexualitate gutxituak, homosexualak, lesbianak, transexualak, sadomasokismoa... Guk aldaketa eskatzen dugu eta hezkuntzatik abiatu behar gara», adierazi zuen Mikel Martin EHGAMeko kideak.

'Lesbianak ikusgai eta askotarikoak'
Olga Alarcon Gehituko presidenteak ere taldearen aldarrikapenak plazaratu zituen: «Berdintasun legala lortu genuen duela bi urte eta izugarrizko aurrerapena izan zen. Halere, aurrera egin nahi dugu, oraindik asko falta delako. Mota askotakoak garela eta ikusgai izan nahi dugula adierazi nahi diogu gizarteari. Emakumearen berdintasuna, hezkuntza...». Hamaika arlotan eragin behar dutela gaineratu zuen Alarconek. «Herri txikietan, hiriekin alderatuz gero egoera zailagoak ditugu eta hortan ere lan egin dugu».

Bilgune Feminista, aldarrikapenarekin bat
Bilgune Feministak ere bat egin zuen Harrotasun Egunarekin, eta «norberaren sexualitatea ukatu gabe, aukeratzeko eskubidea» aldarrikatu zuten. «Sexualitate homogeniko bakarraren ondorioa da emakume lesbianon ikusezintasuna», adierazi zuten Bilgune Feministako kideek. Heziketak, kulturak eta komunikabideek zabaltzen duten lesbianen irudia salatu zuten: «Itsusia, gaizki zaindua... Gure autoestimuan zuzenean eragiten duten estereotipo faltsuak sortzeaz gain, espazio sozialetik baztertzea areagotzen du».

> Berria: Ekainak 28 > DONOSTIA: BERDINTASUNA ALDARRI HARROTASUNEZ

• Berdintasuna aldarri harrotasunez
• 'Heterosexismoaren aurka, intsumisioa' eta 'Lesbiana ikusgaiak eta askotarikoak' leloek gidatuko dute gaur, homosexualen harrotasunaren egunean egitekoa den manifestazioa.
• Irutxuloko Hitza, 2008-06-28 # Mikel Goñi

Gaur, ekainaren 28an gay, lesbiana, transexual eta bisexualen harrotasuna aldarrikatzen ari dira munduko bazter askotan. Donostian ere, manifestazioa eta festa izango dira gaur, kaleko aldarrikapena arratsaldeko 20:00etan irtengo da Bulebarretik eta jaia berriz, Egia kultur etxean gaueko 23:30etan hasiko da.

Bi ekimen horien atzean hirian errotuta dauden hiru talde daude, hain zuzen, Gehitu, EHGAM eta Medeak taldeak dira gaurko ekitaldiarekin bukatzen den hilabete osoko ekimenen segidaren arduradunak. Ekimenek Udalaren babesa dute.

Deialdi bat, bi lelo
Manifestaziorako deialdia bateratua izanik ere, bi lelo ezberdin erabiliko dituzte. EHGAM-eko kidea den Julen Zabalak bere taldeak Heterosexismoaren aurka, intsumisioa aukeratzeko arrazoiak azaldu dizkio IRUTXULOKO HITZARI, «legezko normalizaziora iritsi gara, gutxi gora behera. Baina, orain arazoa da sexismoa, batez ere, heterosexismoa. Hori ez da heterosexualei kritika, sexismoari egindakoa baizik».

Bestalde, Gehituk Lesbianak ikusgai eta askotarikoak leloa zabaldu nahi du gaurko manifestazioan. Izan ere, mugimendu hau kezkatzen duen auzietako bat da lesbianek alor publikoan duten pisu txikia da.

Horren aurrean, Koldobike Mujikak, Gehituko koordinatzaileak, lesbianen kolektiboak, erakundeek eta banakoek hartu beharreko hiru neurriren berri eman zuen. Batetik, lesbianek beraiek lasaitasunez publikoan azaltzeko erronkari heldu behar diote. Jarraitzeko, erakunde publikoek berdintasun politikak garatzean lesbianen egoera ere kontuan hartu behar dute. Azkenik, ikusgaitasunaren garratzia nabarmentzea.

Eremu publikoan gertatzen den lesbianen ikusgaitasun ezaren adibidetzat jo dute Gehituk urtero ematen duen Gehitu Zilar saria emateko emakume lesbiana bat bilatzeko zailtasuna . Hori dela eta, aurten Jesus Vazquez telebista aurkezleari emango diote. Aurkezleak normalizazioaren bidean egindako lana saritu nahi du Gehituk.

Udalari gazi eta gozo
Gaurko ekitaldiak babesteak ekarri dio udalari homosexualen elkarteen oniritzia. Hala ere, alderdi ezkorra aipatzeko garaian, EHGAMek kritikatu egin du Udalak joan den hilabetean argitaratu zuen gay, lesbiana eta transexualeei zuzendutako turismo gida. Julen Zabala antiguarrak azaltzen duenez, «kontsumoa eta turismo berezia zabaltzeko ideiaren kontra gaude, kontsumismoaren kontra. Izan ere, gure elkartearen leloetako bat "Ez gaude salgay" baita».

Ekainaren 28aren bilakaera
Ia 40 urte pasa dira New York-en homosexualen harrotasunari eguna eskaintzen hasi zitzaizkionetik. Donostian, berriz, 1979an egin zen lehen mobilizazioa «egun gutxi batzuk lehenago Errenteria-Oreretako Apolo diskotekan homoxesual bat hil zuten eta horren kontra deitu zen lehengo manifestazioa», gogoratzen du Koldobike Mujikak, eta jarraitzen du «ordutik gauzak asko aldatu dira. Hasierako urte horietan, esaterako, ETBkoek elkarrizketa egin ziguten Gladys-enean, eta gu, lesbianok kamarari bizkarra emanez hitz egin genuen». Parte hartzea ere aldatu da Mujikaren aburuz, «hasieran jendetsuagoak ziren, hildakoek beti hunkitzen zaituztetelako, horretaz gain, espaloietan begira zegoen jendetza ere handiagoa zen».

> Iritzia: Iñigo Urkullu > ZORIONAK GAY ETA LESBIANEI

• Zorionak gay eta lesbianei
• Berria; 2008-06-28 # Iñigo Urkullu · EAJren EBBko lehendakaria

Minbiziaren kontrako eguna, emakume langilearen eguna, beste hainbat gauzaren eguna.... Giza eskubideak eta eskubide sozialak betetzearen aldetik, normalizazioa lortzeko konpromisoa behar duen guztiak du bere eguna. Eta egun horietako bakoitzaren atzean, beti egoten da arazo oso larriren bat.

Gaur gay harrotasunaren eguna ospatzen dugu. Ospatu beharreko zerbait al da? Zoriondu egin behar al zaituztet? Nire ustean, lehen gerturatze teoriko bat eginik, harrotasun heterosexualaren eguna ospatzen ez bada, gay harrotasunaren eguna ere ez litzateke ospatu behar. Baina errealitateak bestelako kontuak erakusten dizkigu: oraindik ere nazioarteko egun hau ospatzea beharrezkoa da, gay, lesbiana eta transexualen eskubideak aldarrikatzeko. Eta, era berean, jakin badakit azken urteetan lortutako guztiagatik ere -ospatzen dudan horregatik guztiagatik-, bide luzea dagoela egiteko.

Harrigarria bada ere, munduko berrogei herrialdetan oraindik ere legez kanpokoak dira homosexualitatea, bisexualitatea eta transexualitatea. Saudi Arabian eta Iranen, esate baterako, homosexualak akabatu egiten dituzte. Indian, gizonezko homosexualek betiko kartzela zigorra izan dezakete. Mauritanian eta Sudanen heriotza zigorra ere ezar dezakete homosexual izateagatik. Nepalen, berriz, poliziak atxilotu eta egurtu egiten ditu transexualak eta beren aktibistak. Hondurasen eta Kolonbian torturatu eta erail egiten dituzte. Europar Batasunean bertan, Polonian kasu, homofobiak sekulako gatazkak sortzen ditu. Eta gogoan izan behar dugu Osasunaren Munduko Erakundeak 1990 inguruan atera zuela homosexualitatea gaixotasun mentalen zerrendatik.

Hori guztia dela eta, zoriontzeaz gain, animatu ere egin nahi zaituztet borrokan jarraitzeko. Izan ere, guztion artean lortu behar baitugu erabateko normalizazioa. Eta guztion artean esaten dudanean, ni ere hortxe sartzen naiz. Zuen helburuekin bat nator, eta nire babesa ez ezik, Eusko Alderdi Jeltzale osoarena ere jasoko duzue.

Legez, inolako zalantzarik gabe, ezkontzeko modua duzue; ondo-bidean, haurrak adoptatzeko aukera ere baduzue. Zuekiko ikuspegi soziala nabarmen hobetu da. Baina izan gaitezen zintzoak: aurrerapen handiak izan diren arren, guztion artean lortu behar dugu normalizazioa erabatekoa izatea.

Normalizazioak esan nahi du inor ez kartzelatzea edota hiltzea, inon ere ez, bere orientazio sexuala dela eta. Normalizazioak esan nahi du, era berean, gure seme-alaben ikastetxeetan inork diskriminazio fisikorik edota psikikorik jasan behar ez izatea. Normalizazioak esan nahi du familiek lotsarik gabe bizi izatea beren seme-alaben orientazio sexuala, kalean eraso gehiago ez izatea...

Hainbat manifestutan baieztatzen den moduan, gizon-emakumeen sexualitatea eta afektibotasuna bizitzeko moduekiko gizarte integratzaileagoa, berdinagoa eta solidarioagoa lortzeko lan handia dago egin beharra. Sentsibilizazio lan handia, baita hezkuntzaren alorreko lana ere. Hainbat sektoretan (adinekoak, ezgaitasunak dituztenak, etorkinak) ahalegin berezia egin behar da, sexu eskubideak kontuan hartzen ez dituztenetan, bereziki.

Azken batean, guztion artean ahalegin handia egin behar dugu modu positiboan aurrera egiteko, eta orientazio sexuala erabateko naturaltasunez eta normaltasunez bizi izateko. Hori ere, azken buruan, aniztasuna errespetatzeko eta erabakitzeko eskubidea defendatzeko beste modu bat da, alorrik pertsonalenean eta indibidualenean. Gure orientazio sexuala erabateko askatasunez erabakitzeko eskubidea.

Sekula ez dut ulertu «desberdin» ikusten eta diskriminatu egiten zaituzten jendea. Aurkitzen ditudan azalpen bakarrak ezjakintasuna eta presio soziala dira. Gainera, guztiok dugu inguruan gay, lesbiana edota transexual bat -jakin edo ez, onartu edo ez-. Maite dugun pertsona bat, eta, nahi gabe bada ere, min egiten diogun pertsona bat. Eta, nahiz eta legeak aldatu egiten diren eta aurrera egiten duten, gizarteak ere bide berari jarraitu behar dio. Eusko Alderdi Jeltzalea ezinbesteko lanabesa gara eraldaketa lan horretan, eta hala izaten jarraitu behar dugu.

Ekainaren 14an, EAJk Think Gaur Euskadi 2020 aurkeztu zuen. Parte hartzeko proiektu bat, etorkizuneko gakoak definitzeko eta Euskadik 2020. urtean zer tokitan egon behar duen definitzeko proiektua. Inolako zalantzarik gabe, hausnarketa prozesu horretan orientazio sexualaren eta genero nortasunaren normalizazioa ezinbestekoa izango dira; izan ere, ez baitugu ulertzen guztiok berdinak ez garen mundu bat. Hori lortzeko, behar zaituztegu. Zuen ekarpenak eta ezinegonak zein diren jakin behar dugu, baita zuen hausnarketak eta beharrizanak ere. Egiteko daukagun bidea guztion artean egin ahal izango dugu. Eta ez naiz «onartzeaz» edota «tolerantziaz» ari. Inork ez zaituzte «onartu» edota «toleratu» behar. Erabateko berdintasunaz eta normalizazioaz ari naiz hizketan.

Gaur, hemen, Eusko Alderdi Jeltzaleak pertsona guztien eskubideak defendatzeko konpromisoa berresten du.

In&Out filmean, institutu bateko ikasle guztiek homosexual zirela esan zuten, bere orientazio sexuala zein zen jakinarazi ostean kaleratu egin zuten irakasle bat defendatzeko. Nazioarteko egun hau ospatzeko, zuekin guztiokin dago Eusko Alderdi Jeltzalea, gertutasuna eta konpromisoa oinarri hartuta.

> Komunikatuak: Bizkaiko 28 Koordinakundea > 30 URTE GEROAGO, KALEA GEUREGANATZEN

• 30 URTE GEROAGO, KALEA GEUREGANATZEN
• EHGAM-DOK, 2008-06-28 # Ekainak 28 Koordinakundea: Aldarte, Bizigay, Euskal Hartzak, EHGAM, Hegoak, Mass Medeak, eta Queer Ekintza

1895ean Oscar Wilde, Lord Alfred Douglas-ekin izan zuen harreman homosexualagatik epaitua kondenatua eta deuseztatua izan zenean, geure duintasuna defendatzeko bandera goratu egin zen.

1917an, Carmen de Burgos kazetari eta idazleak, bere garaian ere ikusten zuen aniztasun sexuala islatzen zuen bere eleberrietan, bereziki lesbianak aipatuz, beraiek izan bait ziren arau sexual guztiak hautsi zituztenak. Eta garai berean, bere pertsonaia batek Askatasunaren banderan bere maitasunik handiena brodatzen zuenean, Federico Garcia Lorcak gaur bezalako egun batean inspiratu nahi gintuela zirudien.

Holokausto naziaren garaian, beraien sexualitateagatik erahilak izan ziren milaka emakume eta gizonen omenez, triangelu arrosa zein beltzen banderak goratu ziren.

1969an, marikak, trabeloak, transexualak, txaperoak, putak eta bollerak, Stonewall Inn-etik irten eta harrotasunez kaleak eskuratzera atera ziren. Gure askatasun sexualaren alde borrokatu zuten eta Ortzadarraren bandera oinordetzan utzi ziguten.

Lambda hizkia, ortzadarra, gameto bikoitza, aizkora bikoitza edota hiruki arrosa eta beltzak, guzti horiek dira gure banderak.

1977an mugimendu gay eta lesbikoak, gure eskubideak defendatzeko lehen manifestaldia deitu zuen Bilboko kaleetan zehar eta era zakarrean disolbatua izan zen. Zalantzarik gabe, Historia, Askatasuna lortzeko gogoaren ahalegina da.

Ehun, berrogeita hamar, hogeita hamar urte geroago, oraindik ere beraien borrokak geureak dira; geure espazio publikoak, askatasun eta errespetuzko espazio ereduak izatea nahi dugun guztionak. Askatasun eta errespetuzko espazio hauetan, gizartearen bizitza-aniztasuna agerian egongo da eta inork ez dizkigu geure nahiak eta desioak oztopatuko, are gutxiago estatuak bere legeekin. Ez diezagutela esan non, nola, noiz eta norekin egon behar dugun.

Ehun, berrogeita hamar, hogeita hamar urte geroago, oraindik ere generoak, etniak, gaitasun funtzionalek, gaixotasunak eta ondasunak ezberdintasunak eragiten dituzte gure garapen sexualean. Ez gaitezen engaina, oraindik ere emakume, transexual, etorkin, beltz, atso, txiro, hies, eta ezindu berbak, homosexual hitzari eransteak, isiltasun, diskriminazio eta estigmatizazio gehigarria dakar. Eta Askatasuna lortzeak, azken baldintza hauek kontuan izanik, esfortzu handiagoa suposatzen du.

Gaur, berriro ere, askatasun espazio ezberdinak aldarrikatu beharra dugu, eta arrazoi ugari:

Gure sexualitate anitzak, askatasun espazio gisa aldarrikatzen ditugu. Belaunaldien arteko harremanak gero eta zigortuago daude, bai poliziaren bai gizartearen aldetik. Poliziaren eraso eta atxiloketekin batera, komunikabideetatik ia egunero heltzen zaizkigu gure sexualitatea gehiegikeriarekin, hilketekin edota sexu delituekin lotzen duten albisteak.

Ia 20 urte pasa dira Osasunaren Munduko Erakundeak homosexualitatea gaixotasun sikiatrikoen sailkapenetik atera zuenetik eta oraindik ere larritasunez ikusten dugu homosexualitatea eta lesbianismoa azaltzeko zientzilariek ematen dituzten arrazoi bilogizistak. Joan den astean, suediar zientzilari batzuen ikerketaren berri ezagutu genuen. Bertan lesbianen eta gay-en garuna nolakoa den zehazten ahalegintzen ziren. Zein ekarpen dakarkigu honek, gure sexualitatea bizitzerakoan ?

Geure gorputza askatasun espazio gisa aldarrikatzen dugu. Transexualitatea ez da gaixotasun mentala, bere garaian homosexualitatea eta lesbianismoa izan ez ziren bezala, eta gaixotasun mentalen sailkapenetik (DSM eta CIE) kentzea exijitzen dugu. Garena eta ez garenaren erabakia ez dagokio ez medikuntzari ez psikologiari ezta politikariei ere, pertsona protagonistei baizik. Eta hauek jasan behar izaten dituzte, existitu behar ez luketen diagnostikoen bidegabekeriak.

Gaur, geure eskubideon defentsan atzerapausorik eman gabe, kalea, gure gorputzak eta gure desioak erabil ditzagun.

Hitz hauek geureak egiten ditugu: Ongi etorria kaos-a, askatasunaren zantzua bait da.

> Berria: Erakusketa > TOLOSA: ASKATASUN SEXUALAREN EGUNAREKIN LOTUTA, ERAKUSKETA

• Askatasun sexualaren egunarekin lotuta, erakusketa
• EHGAMen argazki bilduma ikusgai da egun hauetan Leidor antzokian; zine egitarau berezia asteburuan.
• Tolosaldeko Hitza, 2008-06-28 # Erredakzioa

EHGAM elkartearen Homofobia, lesbofobia eta transfobiaren aurpegiak izeneko argazki erakusketa ikusgai da Leidor antzokiaren sarreran. Ekimen hau Udaleko Berdintasun sailak jarri du martxan. Izan ere, gaurkoa, Askatasun Sexualerako Eguna da. Bestalde, gai honekin lotuta, bi film izango dira ikusgai asteburuan. Alde batetik, gaur 17:30ean, Neil Jordanen Desayuno en pluton filma proiektutatuko dute. 22:30ean berriz, Ekachai Uekrongtham-en Beautiful boxer. Etzi ere film berak izango dira ikusgai, lehendabiziko saioa 19:30ean izango da, eta bigarrena berriz, 22:00etan.


Homofobia, oraindik ere arazo
EHGAMk 30 urtetik gora daramatza heterosexismoaren aurka egiten. Garaien arabera, egoera aldatuz joan da, baina homofobia oraindik ere arazo izaten jarraitzen du. Hau gaixotasun psiko-sozial gisa deskribatzen dute elkartekoek, non gorrotoa zaien homosexualei. Gauza bera gertazen da, lesbiana eta transexualekin. Gaixotasun hauek faxismo hitz generikoarekin ere ezagutzen dira, eta bata bestearen arteko gorrotoan oinarritzen da.

Leidorren, historian zehar nahiz gaur egun ezagunak diren pertsonaien esanak biltzen dira. Erakutsiz, oraindik ere «gaixotasun» hau askok pairatzen dutela.

• [Testuan HEGAM agertu zen]

> Komunikatuak: EHGAM / MEDEAK > Ekainaren 28aren manifestua: HETEROSEXISMOAREN AURKA INTSUMISIOA

• “HETEROSEXISMOAREN AURKA INTSUMISIOA”
• Ekainaren 28aren manifestua
• EHGAM-DOK, 2008-06-23 # EHGAM / MEDEAK

Gaur, Ekainaren 28a, berriro bildu gara, erreibindikazio eta borroka, eta harrotasun eta jaia den egun honetan

Gaur, ibilitako bidea eta eskuratutako lorpenak ospatu nahi ditugu, baina guzti hori ez zen lortuko, orain dela 30 urte Euskal Herrian, garai hartako gizartearen aurka aurrera-pauso bat eman eta matxinatu ez bagina, beldurrean eta katolizismo kontserbatzaileenean hezitutako gizartearen aurka, eta ikustezintasunera eta estigmara kondenatzen gintuena; eta ez baginen antolatzen hasi, alternatibak zabalduz eta kaleak hartuz, gure kausaren ikurrez eta koloreez margotuz.

Horregatik, aukera hau aprobetxatu nahi dugu garai haietako aitzindari batzuei, Lesbiana Feministen Kolektiboko militanteei, besarkadarik beroena emateko. Hemen gaude gaur beraiek gure aitzindari izan zirelako. Gure errekonozimendua erakutsi nahi diegu, borroka hau oso garai zailetan hasteagatik eta egindako guztiarengatik, eta guztiok elkarrekin borroka honetan jarraitzen dugulako.

Baina aurrerapen guzti horiek egonda ere, gizarte heteropatriarkal batetan bizi gara, sexu arautik irtetzen diren pertsona guztiak kondenatzen dituen gizartean.

Gu guztiok, gure gorputzean egiten den sexuen “ustezko naturalizatzearen” inskripzio bortitza salatzen jarraitzen dugu. Genero araua ere salatzen dugu, betiko dikotomian murgildu arazten gaituena, emakume-gizona, femenino-maskulinoa, eta heterosexual-homosexuala dikotomian.

Eta arau heteropatriarkala salatzen dugu, ezkontza monogamoaren eta familia nuklearraren barneko heterosexismoaren funtsean oinarritzen den araua.

Baina arauak eta beren biolentzia gaindituz, gure gorputzak eusten diete, borrokatzen dute, lubrifikatzen dira, ahalduntzen dira, heterosexismoa desobeditzen dute eta bere aurka jaikitzen dira, bere muga eta harresi integristak gainditzen dituzte.

Gure gorputzek sexu eta genero heteropatriarkalak desegiten dituzte, gorputz berri, autonomoak eraikitzeko!

Topa egin dezagun, ez diktadurek, ez isiltasun antidemokratikoek, ez sasimoral katolikoek, ezta gure askatasunaren merkataritzak ere, arrosa-kolorekoa bada ere, mendera ez gaitzaten.

> Laburrak: Ekainak 28 > MIARRITZE: EHUNKA LAGUN GAY ETA LESBIANEN MANIFESTAZIOAN

• Miarritze: Ehunka lagun gay eta lesbianen manifestazioan
• Berriak, 2008-06-22

Ehunka lagun bildu ziren atzo Miarritzen (Lapurdi), gay eta lesbianen manifestazioan. “Diskriminazio guzien aurkako heziketaren alde” lelopean, besta giroan iragan zen harrotasun martxa. Dena den, LGP elkarte antolatzaileak salatu duenez, oraindik ere homosexualak «iraintzen eta jotzen» dituzte, eta «erasotzaileak geroz eta gazteagoak dira».

> Berria: Ekainak 28 > DONOSTIA: SEXU BERDINTASUN ESKUBIDEAK EXIJITZEKO MANIFESTAZIOA

• Sexu berdintasun eskubideak exijitzeko manifestazioa
• Berdintasuna: Gay, lesbiana, bisexual eta transexualen eskubideak aldarrikatzeko manifestazioa egingo dute hilaren 28an
• Irutxuloko Hitza, 2008-06-19 # Erredakzioa

Ekainaren 28a da Lesbiana, Gay Bisexual eta Transexualen Harrotasunaren Eguna. Gizartearen aurrean ezkutuan ibili behar ez izateko manifestazioa antolatu dute egun horretarako, 20:00etatik aurrera Bulebarretik abiatuta. Lesbianek gizartean dituzten trabak agerian utzi nahi ditu Gehituk. EHGAM eta Medeak elkarteek ere manifestazioarekin bat egingo dute. EHGAMek manifestazioan aldarrikatuko duen goiburua Heterosexismoaren aurka insumisioa izango da.

Gehituk, bestalde, hilaren 22an zine emanaldia eta 27rako literatura topaketa antolatu du elkartearen egoitzan.