> Berria: Ekitaldiak > BIHAR AMAITUKO DA ITSASONDOKO KULTUR ASTEA

• Bihar amaituko da Itsasondoko kultur astea
• El Diario Vasco, 2007-11-30 # Lander Muñagorri · DV · Itsasondo

Kultur astea ospatzen ari da aste honetan zehar Itsasondon. Egitarauaren barruan, asteartean, kontzentrazio bat burutu zen herriko enparantzan genero indarkeriaren aurkako eguna zela eta. Gaur bestalde, hiesaren kontrako eguna, Vulnerables dokumentala eskainiko da, eta honen ondoren Mikel Martin eta Julen Zabalak, EHGAMeko osasun batzordeko kideak hain zuzen, hitzaldi bat eskainiko dute. Honekin batera, hiesaren inguruko erakusketa bat egongo da jendea kontzientziatzeko asmoarekin. Gaur gaueko 9etatik aurrera, bestalde, kantu afaria egingo da elkartean; bertara inguratu nahi duenak, Lourdesen dendan eman beharko dute izena 25 euroren truke.

Bihar, arratsaldeko 4etatik aurrera herriko haurrentzat entretenimendua egongo da, haur tailerra antolatu baita bakoitzak bere sormena abian jartzeko. Margoak, harri edo kamiseten margotzea eta sukaldaritza tailerrak antolatu dira. Honekin batera, urtean zehar jostunek egindako lanen erakusketa egingo da. Azkenik, eta kultur asteari amaiera emateko, talo festa ospatuko da arratsaldeko 8etatik aurrera; bertan, herriko talogileak lanean ikusteko parada izango da, eta baita afari legea egiteko.

> Laburrak: Ekitaldiak > HIESARI BURUZKO SOLASALDIA EHGAM-EKIN

• Hiesari buruzko solasaldia
• Goierriko Hitza, 2007-11-30

Hiesaren nazioarteko egunaren atarian, gai honi buruzko ikusentzunezkoa eta hitzaldia izango dira ostiral arratsaldeko 19:00etan, Itsasondoko gazte lokalean. Aurrena, Vulnerables filma ikusiko dute; ondoren, EHGAMeko bi kiderekin solasaldia izango da.

> Berria: Hiesa > LAGUNTZAK GELDITU DIRELA ESAN DU HIESAREN AURKAKO ARABAKO BATZORDEAK

• Laguntzak gelditu direla esan du Hiesaren Aurkako Arabako Batzordeak
• Berria, 2007-11-28 # Erredakzioa · Gasteiz

Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako administrazioek hiesari aurre egiteko ematen dituzten diru laguntzak gelditu egin dira azken urteetan. Eta horrek gaitzari aurre egiteko «ekintza eraginkorragoak» abiatzea edo abiatutakoak jarraitzea oztopatzen du. Hala salatu du Hiesaren Aurkako Arabako Batzordeak, larunbateko Hiesaren Aurkako Nazioarteko Egunerako prestatu duen agirian. Izan ere, datorren larunbatean izango da Hiesaren Aurkako Nazioarteko Eguna.

Hiesaren Aurkako Arabako Batzordeak eskatu du espetxeetan dauden GIBdunek kalean daudenen aukera eta baldintza berak izan ditzatela tratamendua jasotzeko. Abenduaren 1aren ostean elkartearen lehentasuna izango da hiesa, gaixotasun larriak edo sendaezinak dituzten presoak Langraizko espetxetik (Araba) ateratzea.

Batzordeak 17 artelanen enkantea egingo du hiesa dutenei laguntzeko dirua biltzeko.

> Laburrak: Ekitaldiak > EHGAM-EK JAIA EGINGO DU IURRITAN

• EHGAM-ek jaia egingo du Iurritan
• Hiesaren Kontrako Nazioarteko Egunaren harira izango da
• Oarsoaldeko Hitza, 2007-11-26

EHGAM erakundeak Iurritan jaia antolatu du abenduaren 1erako, Hiesaren Kontrako Nazioarteko Egunaren harira. Ibizatik eta Donostiatik etorritako DJ-ek jarriko dute musika 23:30etik aurrera Ugaldetxoko gune soziokulturalean.

> Berria: Indarkeria > GIPUZKOA: EMAKUMEAK PROSTITUZIORA BEHARTZEAGATIK ZAZPI LAGUN ATXILOTU DITUZTE EZKIO-ITSASOKO KLUB BATEAN

• Emakumeak prostituziora behartzeagatik zazpi lagun atxilotu dituzte Ezkio-Itsasoko klub batean
• Engainatuta ekarri eta klubetik irteten ez zietela uzten dio poliziak
• Goierriko Hitza, 2007-11-26

Ezkio-Itsasoko klub batean emakumeak Brasildik engainatuta ekarri eta prostituziora behartzen zituztelakoan sare bateko zazpi kide atxilotu ditu Espainiako Poliziak. Zenbait emakume atzerritar egoera irregularrean zeudela atzeman dute, eta engainuen bidez prostituzioan aritzera behartzen zituztela adierazi. Guztira 10 dira atxilotuak, zazpi Ezkio-Itsason bertan, eta Donostian, Iruñean eta Quintana de la Serenan (Badajoz, Espainia) bana.

Espainiako Gobernuaren ordezkaritzak gaur argitu duenez, Brasildik ekartzen zituen ustezko sareak emakumezkoak, lan munduan sartuko zituztela hitz emanda. Hala ere, prostituzioan aritzera behartzen zituzten behin helmugara iritsitakoan, bidaia-txartelaren balioa ordainaraziz. Ordaindu beharrekoa 6.000 eurora irits zitekeen, txartelaren berezko balioa baino hiru aldiz gehiago. Zenbait kasutan prostituzioko beste klub batzuetara "saltzen" zituzten emakumeak, "sareko arduradunei etekin ekonomikoa emateko helburu bakarrarekin", aipatu dute polizia iturriek. Ezkio-Itsasoko klubean egotera behartzen zituzten emakumeak, irteteko edo alde egiteko aukerarik utzi gabe.

Ikerketa irailean hasi zuen Espainiako Poliziak, Ezkio-Itsasoko klub batean emakumezkoak egoera irregularrean zeudela ikusita. Urrian antzeko egoera bizi izandako beste emakume batzuen testigantzekin identifikatu ahal izan zituzten sareko kideak. Atxilotutako hamar lagunetatik zazpik Espainiako hiritartasuna dute, bi argentinarrak dira eta beste bat brasildarra. Justiziak hiru lagun kartzelan sarrarazi ditu, lauri fidantzapeko askatasuna eman die, eta hiru kargurik gabe libre geratu dira.

> Berria: Erakusketak > GEHITUK 10. URTEURRENEKO ERAKUSKETA ZABALDU DU

• Gehituk 10. urteurreneko erakusketa zabaldu du
• Irutxuloko Hitza, 2007-11-23

Gehitu Euskal Herriko Lesbiana, Gay, Transexual eta Bisexualen Elkarteak hamar urte bete ditu aurten. Hori ospatzeko, erakusketa jarri dute Tabakaleran; bihartik abenduaren 8ra arte egongo da ikusgai. Besteak beste, bideoak, argazki historikoak eta berdintasunerako borrokan erabili dituzten sinboloak daude bertan. Hainbat ekitaldi ere egingo dituzte erakusketak iraun bitartean, Tabakaleran bertan. Esaterako, antzezlanak, musika emanaldiak edo Pirritx eta Porrotxen ikuskizun bat.

> Berria: Hiesa > GIB BIRUSA DUTENEN %40 5-10 URTE EMATEN DITUZTE KUTSATUTA DAUDELA JAKIN GABE

• GIB birusa dutenen %40k 5-10 urte ematen dituzte kutsatuta daudela jakin gabe
• GIB-hiesaren diagnosi goiztiarra bultzatzeko, prebentzio kanpaina aurkeztu du Jaurlaritzak
• Berria, 2007-11-20 # Maite Asensio · Bilbo

Giza immuno-eskasiaren birusaz (GIB) kutsatuta dauden erien %40k bost eta hamar urte artean ematen dituzte kutsatuta daudela jakin gabe. Seropositiboak artatzen dituzten osasun profesionalek kezka hori agertu dute: kutsatuta daudela ez dakiten pertsona asko joaten zaizkie, hiesa garatzen ari direla, eta sarri, beranduegi denean. Datua kezkagarria dela esan zuen atzo Jaurlaritzako Osasun sailburu Gabriel Inclanek, «gaixotasun horren ondorioz inork hil beharko ez lukeen une honetan».

Urtero GIBaz kutsatutako 150 kasu berri agertzen dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan. Joan den urtean 45 lagun hil ziren hiesak jota. Zifrak «ikaragarriak» dira, Inclanen ustez; izan ere, «badakigu zer egin behar dugun GIBaz ez kutsatzeko». Osasun Sailak emandako datuen arabera, GIBaren birusaz kutsatzen direnen %55ak sexu harreman heterosexualen bidez hartzen du, eta %25ak sexu harreman homosexualen bidez; %15ak, aldiz, kutsatuta daudenen xiringak erabiltzean hartzen dute birusa.

Edonola ere, birusaz kutsatu ostean ere, tratamendu egokien bidez, gaixotasunak aurrera egin dezan saihets daiteke. Hartara, giltzarria «diagnosia goiz egitea» dela azpimarratu zuen Inclanek. Beraz, birusaz kutsatzeko arriskuan egon direnak proba egitera adoretu zituen atzo sailburuak. Horretara bideratutako kanpaina bat abiatuko du Osasun Sailak gaurtik aurrera.

Hiesa prebenitzeko kanpainaren alderdirik ikusgarriena Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan jarriko dituzten kartelak izango dira. Arriskuan egon zara? GIB/Hiesaren proba egin eta zalantzak argitu leloarekin batera, informaziorako telefonoa agertuko dute. Estrategiaren bigarren ardatza, berriz, osasun sisteman bertan garatuko da. Lehen mailako harreran batez ere, medikuek eta erizainek ohitura eta harreman sexualei buruz galdetu beharko diete eriei, eta datuok historia klinikoan sartu. Hartara, profesionalentzako eskuliburua prestatu du Osasun Sailak.

GIB-hiesaren proba egin nahi dutenek, ohiko osasun zentrora jo dezakete. Lehen mailako harreran ere proba horiek egiten dituzte. Halaber, Bilbon, Donostian eta Gasteizen hiesaren proba izena eman gabe egiteko hiru kontsulta berezi daudela gogorarazi zuen Inclanek.

TEST AZKARRA. Azken urteotan, GIB-hiesaren diagnosiaren esparruan berrikuntza esanguratsua agertu da: test azkarra deiturikoa. Odol tanta bat testaren bandan jarriz gero, pertsona hori antigorputzen eramalea den edo ez adierazten du metodo horrek. Fidagarria izan dadin, jarduera arriskutsua gauzatu eta hiru hilabetera egin behar da proba. Emaitza ezezkoa baldin bada, kutsadurarik ez dagoela ziurta daiteke. Emaitza baiezkoa bada, aldiz, ohiko probak egin behar dira, diagnosia baieztatzeko.

Test azkarra ez dago botiketan eskuragarri, baina farmazietan saltzea bideratzeko asmoa azaldu zuen Inclanek. EAEn gobernuz kanpoko bi erakunde arduratzen dira test horiek banatu eta egiteaz: Arabako eta Bizkaiko Hiesaren aurkako Batzorde Hiritarrak.

GIB-hiesaren proba metodo horren bidez egiteak beste abantaila bat dakar sailburuaren ustez: osasun sistema ohiko proben emaitza hartzera joaten ez diren pertsonen ehunekoa murriztea. Izan ere, kutsatzeko arriskuan egon diren pertsona askok ez dituzte probak egiten emaitzaren beldur direlako, edo arriskuaren jabe ez direlako, Inclanen esanetan.

> Elkarrizketa: Víctor Santamaría · Berdindu > "ORAINDIK ERE MARIKOI DA ESKOLETAN GEHIEN ERABILTZEN DUTEN IRAINA"

• Victor Santamaria · Berdindu zerbitzuko arduraduna
• «Oraindik ere 'marikoi' da eskoletan gehien erabiltzen duten iraina»
• Gay, lesbiana, bisexual eta transexualei laguntzen jardun du Berdindu zerbitzuak bost urtez; gizarte, hezkuntza eta lan eremuetan diskriminazio handia dago oraindik.
• Berria, 2007-11-08 # Maite Asensio · Bizkaia

Bost urte bete ditu Berdinduk, Lesbiana, Gay, Bisexual et a Transexualen Arretarako Euskal Zerbitzuak. 2002ko azarotik ia 4.000 lagun joan zaizkie informazio, laguntza edo aholku eske. Izan ere, talde horien eskubideak legez aitortu diren arren, homofobiaren aurkako lan handia egiteko dagoela uste du Victor Santamaria Berdinduren arduradunak.

Zein balantze egiten duzu bost urte hauetan egindago lanaz?
Oso ona. Urte hauetan, gay, lesbiana, bisexual eta transexualen kolektiboentzat oso onuragarriak izan dira hiru mugarri: 2003ko EAEko Izatezko Bikoteen Legea, 2005ean Espainian sexu bereko pertsonen ezkontzak legeztatu izana eta, azkenik, Espainian pertsonen sexuari buruzko erregistro-aipamenaren aldaketa onartu izana, aurten. Transexualentzat,aurrerapauso handia da genital ebakuntza egin gabe agirietan izena eta sexua aldatu ahal izatea. Hurrengo erronka da sexua aldatzeko ebakuntzak gizarte segurantzaren bidez egin ahal izatea.

Bost urteotan kontsulta kopurua murriztu egin da. Seinale ona al da?
Bai, oso seinale ona da. Kontsulta gehien aipatutako hiru gertakizunen garaian egin dira. Baina gay, lesbiana, bisexual eta transexualen legezko egoera hobetu egin den arren, oraindik lan handia dugu Berdindun, berdintasun legal hori berdintasun erreal bihurtzeko.

Gay, lesbiana, bisexual eta transexualekin lan egiten duzue. Zein dira talde bakoitzaren beharrizanak eta eskakizunak?
Gay, lesbiana eta bisexualen zalantza gehienak haurrak izateari buruzkoak izan dira batez ere: nola aurre egin ingurukoen presioari, nola esan gurasoei, nola adoptatu, ernalkuntza artifiziala nola egin emakumeen kasuan... Bisexualen auzia da konplexuena; guztia sailkatzen saiatzen garen honetan, bisexualen mundua sailkatzea oso zaila da. Transexualei dagokienez, laguntza psikologiko eta emozionala ematen diegu, eta agirietako sexu erregistroa aldatzeko laguntza juridikoa ere bai.

Transexualen taldea al da diskriminazio handiena jasaten duena, edo gizartearen aldetik ulermen gutxiena duena?
Bai, oso baztertuta daude, aurreiritzi asko dagoelako. Transexualitateak arazo fisikoa dakar, berez, osasun arazoa delako, eta hori onartzea oso zaila zaie eurei, gurasoei eta ingurukoei. Transformazio prozesua ere oso gogorra da, sufrimendu handia dakarkie. Prozesua ez da nahi duten bezain azkarra, eta erdibidean daudenean oso gaizki sentitzen dira. Baina amaierara arte heldu nahi dute, eurentzat sexu aldaketa askatasuna delako; bestela, eurei ez dagokien gorputz batean bizi behar dute.

Azken urteotan eztabaida publiko esanguratsua egon da, batez ere gay eta lesbianen joera sexuala eta eskubideak onartze aldera. Horiek desberdintzat hartzeko joera gainditu al da?
Oraindik ez. Ez da inoiz pertsona bat heterosexuala dela nabarmentzen, baina gay eta lesbianen berezitasuna euren joera sexuala da oraindik. Gainera, publiko egin diren kasuetan gizon asko dago, baina lesbianak itzalpean daude oraindik ere. Oso adierazgarria da: emakumeak baztertuta daude, emakume eta lesbiana izateagatik. Euren arazoa da oharkabean pasatzen direla, bi neska eskutik helduta ikustera ohituta gaudelako; ondorioz, lesbianak ikusezin bihurtzen dira. Transexualekin ere gertatzen da. Emakume batek gizon izan nahi duenean ez dago hain gaizki ikusita, gizonezkoa izatea emakumezkoa izatea baino hobea delako gizartean. Hori ez da transfobia, matxismoa baizik.

Emakumeez gain, diskriminazioa jasateko arriskuan dauden beste talde asko dago: nerabeak, landa guneetan bizi direnak, adinekoak... Zein da euren egoera?
Herrietan aniztasuna bizitzea zailagoa izan ohi da; hori dela eta, landa guneetan bizi diren gay, lesbiana, bisexual eta transexual askok hirietara emigratu behar izaten dute. Bertan askeago bizi daitezke, bizitza anonimoagoa da. Bestalde, adineko pertsonen egoera oso gogorra eta mingarria da. Diktadura garaian zehar errepresio itzela jasan zuten, eta haren ostean ere ez zitzaizkien euren eskubideak aitortu; askok eraso fisikoak jasan dituzte, salatzeko aukerarik gabe. Bizitza osoa erreprimituta eman dute, batzuek bizimodu heterosexuala ere egin dute, eta askok diote euren garaia iragan dela. Azkenik, nerabeek traba asko dituzte. Hona etorri nahi badute, esaterako, heldu batekin etorri behar dute. Hori arazo bat da, hain zuzen ere, euren joera sexuala etxean azaltzeko laguntza eskatzen digutelako askok.

Gay, lesbiana, bisexual edo transexual nerabeen %50ak familiaren arbuioa pairatzen du. Zer dela eta dute gurasoek jarrera hori?
Jarrera horrek egoera orokorra islatzen du. Eztabaida handia egon da, legeak egin dira... baina homosexualitatea edo transexualitatea besteengan baino ez dugu ondo ikusten. Guraso askok onartuta diot hori. Gainera, eskoletan jazarpen kasu asko dago horren ondorioz. Gai horren gainean egindako azterketen arabera, oraindik ere 'marikoi' da gaur egun eskoletan gehien erabiltzen duten iraina.

Lan eremuko diskriminazioa oharkabean pasatzen da oso leuna delako, baina esanguratsua da oraindik ere, ezta?
Bai. Gaur egun ezin dute pertsona bat kaleratu homosexuala edo transexuala izateagatik, debekatuta dagoelako. Baina, hain zuzen ere, hori da kaleratze askoren arrazoia. Gainera, enpresa pribatuek egiten diztuzten lan elkarrizketak oso pertsonalak izan daitezke, eta oso kontuan hartzen dute bizitza pribatuaz adierazten dena. Bestalde, ezkondu diren gay eta lesbiana askok ezin izan dituzte eztei bidaia egiteko egunak hartu, ez direlako lantokian ezkontzaren berri ematera ausartu. Helduek adingabeekin lan egiten duten arloetan ere oso argi ikusten da homofobia, pedofiliarekin lotzen dutelako. Izugarria da. Horregatik, taldeon zoritxarrerako, Berdinduk luzaroan jarraituko du, legeen alorrean ia dena lortu den arren, gizartean lan handia eta zaila egin behar delako.

> Berria: Sexualitatea > DULCE TENTACION, SEXUAREN TENTAZIOAK

• Sexuaren tentazioak
• Dulce Tentacion emakumeentzako denda erotikoa zabaldu dute Donostian
• Berria, 2007-11-08 # Ainara Arratibel · Donostia

Dulce Tentacion. Gozotegi baten izena dirudi, baina ez. Donostian ireki berri duten emakumeentzako denda erotikoaren izena da. Bakarrik zein bikotekidearekin era dibertigarri batean sexuaz eta erotikaz gozatzeko behar den oro topatuko dute han emakumeek: linjeria, kontsolagailuak, bibra-doreak, mahai jolasak... Nork egingo die muzin sexuaren tentazioei?

Errenterian (Gipuzkoa) duten dendaren arrakasta ikusita, Donostian bi denda zabaldu dituzte Dulce Tentacioneko jabeek: Parte Zaharreko Narrika kalean bata eta Groseko Miracruz kalean bestea. «Horren beharra zegoela iruditzen zitzaigun», dio Narrikako dendako saltzaile Edurne Montesek.

Garai batean denda erotikoak leku ilunak izaten ziren. Orain, ordea, kolorez eta argiz beteta daude. Apaletan dauden objektuek ematen diote neurri batean kolore hori.

Sartu eta eskuinera barruko arroparen atala dago: «Eskaintzarik zabalena arlo horretan dugu». Bodyak, kortseak, ohe atorrak, bularretakoak, kuleroak... Denetik aurki daiteke han. Zein baino zein erakargarriagoa, gainera.

Bibradoreak eta kontsolagailuak daude ondoan. «Oraindik ere lotsa apur bat ematen die emakumeei halakoak erostea». Erosten dutenek, ordea, ez dute kexatzeko arazorik izango. Izan ere, aukera gero eta handiagoa da. Sakelakora konektatzen den bibradorea da produktu berriena: «Emakumeak baginan sartu eta, piztuta edukiz gero, mezu edota dei bat jasotzen duen aldiro bibrazioa antzemango du». Urrutiko kontrol bidez funtzionatzen dutenak ere badira.

Kontsolagailuen kasuan, betiko moldeei eusten diote. Zakilaren edota behatzaren forma dute gehienek. Hori bai, neurri, kolore, erritmo eta estilo askotarikoak dituzte. Garai batean ez bezala, egun gehienak urarekin garbi daitezke: «Dena den, badago horiek garbitzeko produktu bat. Guk noizean behin hori erabiltzera aholkatzen dugu jendea».

Horiekin batera, bola txinatarrak dira gehien saltzen dituztenak. Plazererako ez ezik, bagina ingurua indartzeko ere erabiltzen dituzte bola horiek emakumeek: «Haurdunaldiaren ostean erabiltzeko oso aproposak dira, erditzearen ostean oso sentibera egoten baita inguru hori».

Baina, bakarka gozatzeko objektuak ez ezik, taldean zein bikotearekin sexuaz eta erotikaz gozatzekoak ere badituzte. Horien artean mahai jokoak dira ugarienak. Exxxcitacion (Kitzikapena), Pacto de Amor (Amodio Ituna), Pasion Play (Pasioaren jolasa) eta gisa horretako izenburuek argi eta garbi azaltzen dute zertarako diren joko horiek. Dena den, Montesek horri buruzko argibideak eman nahi izan ditu. «Sexu grina pizteko eta une dibertigarriak igarotzeko dira horiek guztiak».

Arrakasta handiena duten jokoetako bat Pasion play da: «Merkatuko joko erotiko osoena da». Bikotekidearekin pasiozko gaua igarotzeko osagai guztiak ditu: kontsolagailua, zaporea duten kondoiak, eskuburdinak, lubrifikatzailea, bola txinatarrak eta ezpainetako bat. Horiek baliatuta, jokoak proposatzen dituen proba dibertigarri eta bihurriak egin beharko ditu bikoteak: «Oso aproposa da egunerokotasuna alde batera utzi eta harremanari bizigarri bat eman nahi dioten bikoteentzat».

Jan daitezkeen olioak, zaporea duten lubrifikatzaileak, antisorgailuak eta mozorroak ere saltzen dituzte. Produktu erotikoen eskaintza, gainera, gero eta zabalagoa da: «Egunero merkaturatzen dira gauza berriak eta dibertigarriak. Oso zaila da denak ezagutzea. Askotan bezeroek eurek ematen digute horien berri».

Ezkondu aurreko agurrak ere antolatzen dituzte: «Arlo horretan agentzia bat bezala funtzionatzen dugu. Bezeroa etorri eta guk dena antolatzen diogu. Horretarako akordioak ditugu hainbat jatetxe, ostatu, landa etxe eta astialdi enpresarekin».

SAREKO MERKATUA. Gero eta gutxiago diren arren, oraindik badira halako dendetara sartzeko lotsatzen direnak. Haiengan ere pentsatu dute, eta, horretarako, www.dulcetentaciones.es webgunea sortu dute. Atari horretan sartuz gero, dendan eros daitezkeen produktuak kontsulta daitezke. Behin hori eginda, on-line denda atalean sartu eta erosteko aukera izango da: «Zerbitzu hori indartzeko asmoa dugu, gainera, etorkizunean». Helbide elektronikoa ere badute -partevieja@dulcetentacion.es-, kontsultak egin ahal izateko.

> Berria: Aniztasuna > "FAMILIAK MILA KOLORE" EUSKARRI BERRIETARA ERAMAN DUTE PIRRITX ETA PORROTXEK

• 'Familiak mila kolore' euskarri berrietara eraman dute Pirritx eta Porrotxek
• Bina CD-Rom eta puzzletan bildu dituzte ipuinak, material osagarri ugarirekin batera
• El Diario Vasco, 2007-11-08 # N. Azurmendi · DV · Donostia

«Pailazoak gara, baina gizarte honetan bizi gara». Argi daukate hori Pirritxek eta Porrotxek eta, horrexegatik, garai batean «arraroa» izan arren gizartean gero eta ohikoagoa den familia aniztasuna islatu nahi izan dute atzo amaitutzat eman zuten Familiak Milakore proiektuan. Mitxel Muruak idatzitako sei liburutan gauzatu den proiektua bukatutzat eman bazuten ere pailazoek eta duela lau urte abiatu zen ekimenean bidelagun izan dituzten elkarteek, ez ziren esku hutsik azaldu agur-ekitaldira. Aitzitik, eskuak bete nobedade agertu ziren Pirritx, Porrotx, Mari Motots, Mitxel Murua eta Ume Alaia (adopzioa), Beroa (harrera-familiak), Gehitu (homosexual eta lesbianen elkartea) eta Agipase (guraso bananduen elkartea) elkarteetako ordezkariak.

CD-Romak eta puzzleak
Elkarrekin eta neska-mutiko ugari tartean zirela aurkeztu zituzten proiektuari atxikitako azken euskarriak: bi CD-Rom eta beste horrenbeste puzzle. Hiru urtetik aurrerako haurrei zuzendutako CD-Romek osagai ugari dituzte: eskolan erabiltzeko egokia izan daitekeen bideoa eta bideoklip bana (Mari Motots eta Maite Zaitut, hurrenez hurren); hiruna ipuin bizidun, liburuetako marrazkiekin (CD batean Arrantzan, Herriko postariak eta Gorka konpontzailea; bestean Nerearen argazki-albuma, Tiderrekin tea hartzen eta Agur, Pakito!); jokoak (margotzekoak, labirintoak, puzzleak, memoria-jokoa eta idazketa-txokoa) eta musika (zortzi kanta, aukeran), jolasten edo ipuinak ikusi bitartean entzuteko. Elkarrek argitaratu ditu CD-Romak, eta 25 eurotan saltzen da bakoitza.

Proiektua itxitzat jo badaiteke ere, elkarlanerako espiritua ez zaie itzali parte-hartzaileei. Eta hasierako aldarrikapenari eusten diote, irmo; «Era askotako familiak daude, eta guretzat denak dira familiak, maitasunak lotzen dituelako, eta maitasuna delako familiak egiten dituena, odolezko loturen gainetik, aurrejuzgu moral, sozial edo bestelako kontsiderazioen gainetik».

> Berria: Aniztasuna > FAMILIA EREDUEN INGURUKO PROIEKTUA BI CD-ROMEKIN BURUTU DUTE PIRRITX ETA PORROTXEK

• Familia ereduen inguruko proiektua bi CD-ROMekin burutu dute Pirritxek eta Porrotxek
• Bi CD-ROM plazaratuta, burutu dute Pirritx eta Porrotx pailazoek orain dela lau bat urte abiatu zuten «Familiak milakolore» proiektua. Familia eredu desberdinak egon badaudela islatzea du helburu.
• Gara, 2007-11-08 # Martin Anso · Donostia

Gaur egun, oso normala da ikasgela berean aurkitzea, aitak, amak eta seme-alabek osatutako familia tradizional batean bizi den haurraren ondoan, banandu diren gurasoen haurra, edo adopzioan hartutako bat, edo kanpotik etorritako bat, edo amarekin bakarrik bizi den bat; bi ama edo bi aita dituzten haurrak topatzea ere gero eta ohikoagoa izango da. «Odolezko loturen gainetik, aurreiritzi moral, sozial edo bestelako kontsiderazioen gainetik, horiek guztiek, eredu tradizionalari jarraitzen ez badiote ere, familia dira, maitasunak lotzen dituelako», adierazi zuen atzo Mitxel Murua idazleak. «Elkar maite dute, beraz, familiak osatzen dituzte», berretsi zuen Jose Mari Agirretxe «Porrotx»ek.

Gero eta ohikoagoak diren familia eredu desberdinak haurrei jolasen bidez, naturaltasunez, bereganatzen laguntzeko abiatu zen orain dela lau bat urte «Familiak milakalore» proiektua. Sortzaileak Elkar argitaletxea eta Pirritx eta Porrotx izan ziren, alde batetik, eta, bestetik, Ume Alaia (adoptatutako haurren gurasoen elkartea), Beroa (harreran hartutakoena), Gehitu (homesexual eta lesbianenena) eta Agipase (guraso bananduena).

Elkarlan horren lehen emaitza sei ipuin izan ziren. Gero, karta-joko bat ere plazaratu zuten, eta orain, proiektua (mementoz, behintzat) burutzeko, bi CD-ROM argitaratu dituzte. CDok lehengo ipuinak biltzen dituzte, baina, informatikak ematen dituen baliabideak aprobetxatuz, animatuta eta ahotsekin.

Bideo pedagogikoak ere gehitu dituzte eta, gainera, haurrek musika entzuteko, margotzeko, labirintoan sartzeko edota puzzleak osatzeko aukera ere izango dute.

Elkarlanaren ondorio
CDak elkarlanaren ondorio direla eta berauetan pertsona askok hartu dutela parte espresuki adierazi zuen Porrotxek. Esaterako, Dedo Multimedia arduratu da informatikaz; Julen Tokero, marrazkiez; Eduardo Galardi, bideoez, eta Arantxa Iturbe narrazioaz. Landaberri Antzerki Eskolako haurrak eta Ordiziako, Idiazabalgo eta Zaldibiako musika eskoletakoak ere aritu dira.

Inplikatu diren elkarteak gogoan, «proiektu honi esker asko ikasi dugu», nabarmendu zuen Aiora Zulaika «Pirritx»ek. «Lau urte hauetan -jarraitu zuen Porrotxek- elkar ezagutu dugu, elkarrekin lan egin dugu eta elkar maitatzen ere bukatu dugu. Ezjakintasuna da aurrerabideak, progresoak, askatasunak eta aniztasunak duten etsairik handiena. Guk elkar ezagutu eta elkar maitatzen bukatu dugun bezala, seguru asko gaur egun ezjakintasunean bizi den jende askok, familia eredu desberdinak egon badaudela ezagututa, eredu horiek onartzen eta maitatzen bukatuko dute. Bide horretan urrats bat egin nahi izan dugu proiektu honen bitartez».

«Familiak milakolore» sustatu duten elkarteen izenean, Koldobike Mujikak «bihotz-bihotzetik» eskerrak eman zizkien proiektua gauzatzea ahalbidetu duten guztiei. «Familia tradizionalean bizi ez diren haurrek ere elkartasuna, errespetua eta duintasuna merezi eta behar dituzte. Proiektu aitzindari honek hori guztia sustatzen du, eta denon onerako da, inor ez baztertzea denon onerako delako», nabarmendu zuen.

> Berria: Zerbitzuak > GAY, LESBIANA, BISEXUAL ETA TRANSEXUALEN ERDIEK FAMILIAREN ARBUIOA PAIRATZEN DUTE

• Gay, lesbiana, bisexual eta transexualen erdiek familiaren arbuioa pairatzen dute
• «Berdintasun erreala» lortu nahi du Berdinduk, gay, lesbiana, transexual eta bisexualentzako zerbitzuak
• Berria, 2007-11-06 # Maite Asensio · Bilbo

Nerabe gay, lesbiana, bisexual eta transexualen erdiek familiaren arbuioa pairatzen dute, Javier Madrazo Eusko Jaurlaritzako Etxebizitza eta Gizarte Gaietako sailburuaren hitzetan. Duela bost urtetik, Berdindu Lesbiana, Gay, Bisexual eta Transexualen Arretarako Euskal Zerbitzua martxan jarri zenetik, pertsona horiek «berdintasun legala» lortu dute; ez, ordea, «berdintasun erreala». Hori da, hain zuzen, Berdinduren oraingo erronka: guztizko berdintasuna lortzea, gizartean eta lan eremuan batez ere.

Oraindik ere gay, lesbiana, bisexual eta transexualen aurkako diskriminazioa badagoela nabarmendu zuen Madrazok atzoko agerraldian. Bazterketa hori jasaten duten taldeen artean, nerabeak azpimarratu zituen sailburuak: «Arreta berezia eman behar zaie, nerabezaroak berez dakartzan arazoez gain euren joera sexualagatik ere presio sozial handia jasaten dutelako. Familien arbuioa eta eraso fisiko zein ahozkoak jasaten dituzte, eta hortik datoz bullying kasu asko».

Emakumeek ere «diskriminazio bikoitza» pairatzen dute, «emakume eta lesbiana diren aldetik». Halaber, adinduek euren sexualitatea garatzeko dituzten arazoak aipatu zituen sailburuak, baita landa guneetan zein lan eremuan gertatzen den diskriminazioa ere. Berdinduk arlo horietan jarriko du arreta datozen urteetako jardunean.

HAINBAT BEHARRIZANEN ERANTZUN. 2003ko azaroan abiatu zen Berdindu, gay, lesbiana, bisexual eta transexualei informazioa, laguntza eta aholkularitza emateko asmoz. Lehenbiziko bost urteetan, 3.985 kontsulta jaso ditu, baina galdegileen inguruko ia 10.000 pertsonak erabili dituzte zerbitzuok. Kontsulten erdiak informazioa eskatzeko egin dira, baina bestelako beharrizanei ere erantzun die Berdinduk: joera sexuala bere egiteko eta ingurukoei komunikatzeko laguntza emozionala eman, eraso homofoboen aurkako aholkularitza juridikoa eman, antzeko arazoak dituztenekin biltzeko sozializazio eskaerak egin...

Halaber, 2005etik, Hego Euskal Herriko gay eta lesbianei ezkontzeko eta haurrak adoptatzeko eskubidea onartu zitzaienetik, nazioarteko adopzio baten eta hamar koadopzio prozesuren (bikotekide batek bestearen semea edo alaba adoptatzea) izapideetan parte hartu du Berdinduk. Bestalde, bederatzi transexuali nortasun agiriko izena eta sexua aldatzen lagundu die zerbitzuak.

> Argitalpenak: De Profundis > MINAREN SAKONETIK

• De Profundis / Oscar Wilde (Aitor Arana) / Txalaparta, 2007
• Minaren sakonetik
• Gara, 2007-11-03 # Ion Olano

“Ikusten duzu zure bizitza idatzi beharra dudala zuretzat, eta hori ulertu beharra duzu. Lau urte baino gehiago dira elkar ezagutzen dugula. Denbora horren erdia elkarrekin igaro dugu; beste erdia presondegian eman behar izan dut gure adiskidetasunaren ondorioz”. Aitor dut: Wildek erraz utzi dit estreinakoa. Irakurri ondoren besarkatzeko moduko liburua baita De Profundis. Has nadin, bide batez, Aitor Arana itzultzailearen lana txalotuz, Oscar Wilderen (1854-1900) hitzen dotoreria eta atsegin bizia euskarara ederki ekartzeagatik.

Sarrerako “zu” Lord Alfred Douglas (1870-1945) zen, Wilderen lagun eta amorante gaztea, De Profundis den gutun luzearen hartzailea. Harekiko harremanagatik amaitu zuen Wildek giltzapean. Izan ere, Douglasen aitak sodomia egotzi zion Wilderi, eta bi urteko galeretara zigortu zuten. Prozesuaren aurretik, bitartean, eta ondoren, Douglas haren lagunaz baliatu zen luxuzko bizimodua izan eta trukean deus gutxi emateko.

Wildek ezin hobeto idatzi zuen: “Biziaren Plazera eta Artearen Plazera ikasteko etorri zinen nigana. Menturaz, askoz zoragarriagoa den zerbait zuri irakasteko hautatua naiz: minaren esanahia eta haren edertasuna”. Izan ere, De Profundis ezer bada, minaren gorazarrea da. “Mina, bada, eta berak erakusten duen guztia da nire mundu berria”, esan du sakon. “Une batzuetan egia bakarra Mina dela iruditzen zait. Beste gauza batzuk ikusmenaren edo janguraren ilusioak izango dira menturaz, bata itsutzeko egina, betekada sortzeko bestea, baina Minaz munduak eraiki dira, eta ume baten edo izar baten jaiotzan mina dago”.

Minaren irakaspena da, klase magistral bat bezala, Douglasi eman nahi diona. “Mina dagoen lekuan lur sakratua dago. Egunen batean ohartuko zara horrek esan nahi duenaz. Ordura arte ez duzu biziaz ezer jakingo”. Wildek errebelazio bat izan zuen espetxean: mina deskubritu, eta “Apaltasuna” erdiestea izango zuen bizitzako misio bakar. Ez zuen luze iraun, ordea. Espetxetik irten, eta ia idazteko betarik ez aukerarik gabe hil zen, handik hiru urtera, Parisen.

Reading presondegian idatzi zuen Wildek De Profundis. Orriak zerri eginda uzteko moduko esaldi azpimarragarriz josia dago liburua. Wilde berri bat erakusten digu. Wilde ezin gizatiarrago, Wilde ezin biziago, Wilde ezin Wildeago bat.

Mozorrorik gabe, aurpegi guztiak erakusten dizkio Douglasi, dizkigu guri: maitakorra (”Min handia izan nuen beti, zure izaera negargarri haren biktima ikusten baitzindudan. Maite zintudan”), zalantzatia (”Astebetean egin nuen gogoeta hartaz, zurekiko zuzengabea ez ote nintzen pentsatzen, ez ote zintudan oker epaitzen”), gogorra (”Zure garuna? Azpigaratuta zegoen. Zure irudimena? Hilik zegoen. Bihotza? Jaio gabe zegoen artean”).

Gainetik mintzatzen da Wilde: “Txikia denak handia azpiratzen zuen. Indartsuen gaineko ahulen tirania zen”. Douglas da Wilderen itzal astuna, argia itzaltzen dion itzala. Wildek ezin ditu ezkondu bere “Artea” eta lagunaren presentzia. Baina argi du zein den erruduna. “Neure buruari esan behar diot ez zuk ez zure aitak, mila aldiz biderkatuta, ezin izango zenutela suntsitu ni bezalako gizon bat; neuk suntsitu nuela neure burua; eta inor, ez handi ez txiki, ez dela suntsitzen, ez bada bere kabuz”.

Egiazko liburua da De Profundis. Egiaz betea. “Egia, hala da, entzuteko gauza mingarria da eta ahoskatzeko oso mingarria”, Wildek idatzi du. “Nik aurrez aurre begiratu behar izan diot neure iraganari. Begiraiozu aurrez aurre zeureari. Eser zaitez lasai hura ikertzeko. Bizio gorena axalkeria da. Ulertzen den guztia ongi dago”. Egia da, Wilderen kontakizuna bertsio bat baino ez da. Eta zer da egia, ez bada bertsio bat? Eta zer da literatura, ez bada egia?