> Berria: Trans > TRANSEXUALEN ESKUBIDEAK BERMATZEKO LEGEA ONARTU DU NAFARROAKO PARLAMENTUAK

• Transexualen eskubideak bermatzeko legea onartu du Nafarroako Parlamentuak
• UPNk bakarrik bozkatu du legearen aurka Nafarroako beste gutxiengo asko «egoera okerragoan» daudelako
• Berria, 2009-11-13 # Naiara Elola . Iruñea

Nafarroako Parlamentuak Transexualen Legea onartu du NaBai, PSN, CDN eta NEBen babesarekin. UPNk aurkako botoa eman zuen atzoko saioan, legea «Espainiako Konstituzioaren aurkakoa» dela argudiatuta. Lege horren bitartez, Nafarroako transexualen eskubideak bermatu nahi dituzte. Hala, hainbat neurri hartuko dituzte hezkuntza, lanbide eta gizarte arloan. Horrez gain, legeak dioenaren arabera, «kirurgia zerbitzuetarako eta osasun sistema publikoko zerbitzuak jasotzeko eskubidea izango dute».

Transexualen eskubide eta beharrizanak betetzea du helburu lege berriak. Adingabeak diren transexualen kasuan, esaterako, «eskubide osoa» izango dute beharrezko diagnostikoa eta tratamendua jasotzeko, batez ere hormonen terapia. Horren bitartez, kolektibo horretako kideen bizi kalitatea hobetu nahi dute. Gainera, arreta berezia jarriko dute lan, gizarte eta hezkuntza arloan, «berdintasuna» erdiesteko baliabide gisa.

Onartu berri duten egitasmoaren bitartez, Osasunbidean adituen batzorde bat eratuko dute pertsona transexualak artatzeko gida bat osatzeko. Hala, transexualak diren lagunek sexuz aldatzeko eman beharreko medikuntza zein psikologia pausoak zehaztuko dituzte. Joseba Ezeolaza NaBaiko Nafarroako parlamentariaren arabera, «egun garrantzitsua» izan zen atzokoa «tolerantziarentzat». Iritzi bera azaldu zuen Martin Berenguer FELGTB Lesbiana, Gay, Transexual eta Bisexualen Espainiako Federazioko bozeramaileak: «Nafarroako legea Europan aitzindaria da».

Dena den, UPNk Transexualen Legearen aurkako botoa eman zuen. Javier Markotegi UPNko parlamentariaren irudiko, «beste gutxiengo asko daude Nafarroan, transexualak baino egoera okerragoan». Aintzat hartzen ez diren gutxiengoen eskubideak non dauden galdetu zuen.

Ezeolazak gogor kritikatu zuen UPNk lege horren inguruan izan duen jarrera: «Moral arkaikoari erantzuten dioten aurreiritziengatik bozkatu du ezetz UPNk». Ildo beretik, Amanda Acedo PSNko parlamentariak ontzat jo du transexualen eskubideen aldeko legea: «Nire ustez, transexualen kolektiboak dituen zailtasunak gainditzeko baliabide egokia onartu dugu», adierazi zuen. UPNk egungo gizartearen errealitatearen aurrean begiak ixten dituela ere salatu zuen Acedok.

Berenguerrek onartu zuenez, ezustean harrapatu du UPNk legearen aurka bozkatu izanak: «Katolikotasunaren eta kristautasunaren aurkako jarrera da UPNrena, ez dituelako gizabanako ororen oinarrizko eskubideak aitortzen». Bestalde, NaBai talde parlamentariaren jarrera goraipatu zuen Berenguerrek. Izan ere, alderdi politiko horren egitasmoa izan da transexualen legearen proposamena. «Kolektibo batek hamaika aldarrikapen egiten baditu ere, alderdi politiko baten babesik gabe oso zaila da aldarrikapen horiek egia bihurtzea», gaineratu zuen transexualen alde lanean aritzen den ekintzaileak. 2003an aurkeztu zen lehenengoz transexualen lege proposamena.

Eusko Jaurlaritzaren pausoa
Iragan irailean, Eusko Jaurlaritzak ere Transexualen Legea idazteko prozesua abiatu zuen. Gemma Zabaleta Gizarte Gaietarako sailburuak ekainean esan zuenez, «transexualei arreta integrala eta normalizatua ematen ahaleginduko da Jaurlaritza». Sexuz aldatzeko ebakuntzak lehentasun izango zirela ere jakinarazi zuen sailburuak. Lege egitasmoak bultzatzea, transexualitateari patologia izaera kentzea, erregistro zibileko arazoak konpontzea eta osasun zerbitzuak hobetzea proposatzen du, besteak beste.

• Ivan Garde . Ilota Ledo elkarteko presidentea: «Garrantzitsua da aitortzea ez dela gaixotasuna»
• Berria, 2009-11-13 # N. Elola . Iruñea

Nafarroako Parlamentuak Transexualen Legea onartu ostean pozik dago Ivan Garde, Ilota Ledo Nafarroako transexualen elkarteko presidentea. Gardek transexualen eskubideen aitortza gisa ikusten du lege berria, berdintasuna erdiesteko baliabide bat delarik. Dena den, argi utzi du urte luzez egindako lanaren fruitua dela atzo onartutako legea.

Zer iruditzen zaizu Nafarroako Parlamentuan onartutako Transexualen Legea?
Benetan lege berritzailea iruditzen zait pertsona transexualen tratamenduari dagokionez. Transexualitatea ez dela gaixotasun bat dio legeak, eta hori oso garrantzitsua da guretzat. Izan ere, egun jende andana dago gu, transexualok, gaixoak garela pentsatzen duena. Gainera, identitatea errespetatuz eratu da legea.

Parlamentuaren erabakiaren bitartez, zer onura izango ditu transexualen kolektiboak?
Lehen transexualak ez ginen autonomoak, gure egunerokotasuna trabaz beterik baitzegoen. Hala, legeak pertsona gisa duindu egiten gaitu, gainontzeko herritarren maila berean egongo baikara. Baina hori horrela izan dadin, ezinbestekoa da legeak jasotzen dituen baliabideak martxan jartzea.

Zeintzuk dira ezinbestekoak diren baliabide horiek?
Nik uste hezkuntza arloan transexualen gaia era sakonagoan landu behar dela. Badakit egungo gizartea sexista dela, baina hori horrela izan ez dadin hezkuntzan lan handia egin behar da berdintasuna lortzeko.

Transexualak artatzeko adituen batzorde bat sortuko da; zein onura eragingo dio transexualen kolektiboari?
Transexualitateak egoera bat dakar, izaeraren beraren atzean, klandestinitatea. Sarritan, transexualok ezkutuan garatu behar izaten dugu gure sexualitatea. Adituen batzordea eratzen bada, sexu aldaketaren moduko prozesu gogorrak era egokian landu ahal izango dira. Hala ere, legeak transexualok ditugun osasun beharrez gain, behar psikologiko eta juridikoak ere jasotzen ditu, eta hori oso garrantzitsua da.

UPNk bakarrik bozkatu du aurka. Zer iritzi duzu horren inguruan?
Nire irudiko, UPNrekin hitz egitea dinosauroekin aritzea bezala da. Alderdi horrek islatzen duena da egun transexualitatearen inguruan aurreiritzi asko daudela.