- Magrebtarren aurka
- Auzotarrek azken egunetan egin dituzten protestak «bidegabeak eta zentzugabeak» iruditzen zaizkie etorkinei. Errenteriako Udalak «lasai eta zentzuz» jokatzeko eskatu die Iztietako auzotarrei
- Berria, 2009-07-10 # Ainara Arratibel . Errenteria
«Ondo ulertzen dut auzotarren haserrea eta mina. Haiek bezainbesteko indarrarekin salatzen dut aurreko asteko sexu-eraso ahalegina. Baina ez zait bidezkoa iruditzen gurekin egiten ari direna». Modou Diopen hitzak dira, Errenteriako Iztieta auzoan (Gipuzkoa) 17 urte daramatzan etorkinarenak. Auzoko mintzaleku batean lan egiten du, eta «tristuraz» ikusten du hainbat etorkinen saltokien aurrean bizilagunak egiten ari diren protestak. Auzo elkartetik protestak ez direla «arrazakeria kontua» diote. Baina etorkinen artean beldurra eta kezka dira nagusi.
Aurreko astean ustez etorkin adingabe batek emakume bati sexu erasoa egiten ahalegindu ondotik hasi zituzten auzotarrek protestak. Egunero, iluntzean, etorkinen hainbat saltokiren aurrean elkarretaratzeak egin dituzte. SOS Arrazakeriak salatu duenez, Alde hemendik!, Joan zaitezte zuen herri madarikatura! eta halako irain eta mehatxuak entzun behar izan dituzte. Atzo, gainera, manifestazioa egin zuten: Iztieta-Ondartxo: Indarkeriarik gabeko auzo seguru batengatik lelopean. Ehunka lagun bildu ziren, baina oraingoan isilpean egin zuten bidea. Tartean baziren hainbat magrebtar.
Protestak aurrean izan dituen saltokietako bat da Eissa mintzalekua. Ahmed Eissak zazpi urte daramatza bertan lanean. Duela 14 urte iritsi zen Marokotik Errenteriara. «Ulertezina» iruditzen zaio auzotarren jokabidea. «Oso gaizki» daudela dio. «Etorkinen batek zerbait gaizki egin badu, ordain dezala. Baina guk ez dugu ezer egin. Zergatik ordaindu behar dugu guk haiek egindakoa?».
Diop bat dator horrekin. «Gustura eta zalantzarik gabe» hartuko luke parte sexu erasoaren ahalegina salatzeko protesta batean, baina garbi dauka egun hauetako elkarretaratzeen helburua ez dela hori. «Nola hartuko dut parte nik etorkin guztiak alde egiteko eskatzeko protestetan?».
Jada hasi dira igartzen egun hauetan gertatzen ari denaren lehen ondorioak. «Azken egunotan jende gutxiago dabil mintzalekuan. Protestak ikusita, jendeari beldurra ematen dio sartzea. Aurreko batean, adibidez, mintzalekutik atera zen emakume bati oihuka eta joka eta hasi zitzaizkion. Beldur gara ez ote den zerbait larriagoa gertatuko».
Horrek eta krisi ekonomikoak gogor zigortu ditu saltoki horiek. «Guretzat ere urte gogorra izaten ari zen, eta honekin are okerrago jarri zaizkigu gauzak», azaldu du Eissak. Batzuek saltokiak ixtea ere aztertzen ari dira. Egoera hori guztia kontuan hartuta, neurriak hartzeko eskatu diote Udalari. «Elkarrizketa da bidea», Diopen hitzetan.
Auzotarren artean iritziak askotarikoak dira. Mintzalekutik gertu igaro den bikote batek ez ditu protestak ulertzen: «Alabarekin maiz sartzen gara mintzalekura gozokiak erostera, eta jende zoragarria da». Neurrigabea iruditzen zaie azken egunetan auzoan ibilitako ertzain eta udaltzain kopurua.
Badira, ordea, protesten alde daudenak. «Maiz egoten dira kola esnifatzen, eta istiluak sortzen. Larunbat gauetan, adibidez, taberna asko itxi egin behar izaten dituzte istiluen beldur. Duela gutxi, adibidez, paperontziak puskatzen aritu ziren», adierazi du auzoko emakume batek.
Auzo elkarteak dio «bat-batean» sortu zela protestak egiteko ideia. «Giroa aspalditik zegoen gaiztotuta auzoan», dio auzo elkarteko Miguel Harinak. «Droga trafikoa, lapurretak, erasoak... Auzotarrak beldurrez daude. Adineko jendea beldur da gaueko bederatzietatik aurrera kalera ateratzeko, eta baita gazteak ere».
Jendea «nekatuta eta nazkatuta» dagoela dio Harinak. «Eskubide eta askatasun osoa du jendeak protesta egiteko. Garbi gera dadila, gainera, protestak ez ditugula etorkinen saltoki guztien aurrean egiten, zehatz batzuetan baizik. Arrazistak garela diote askok, baina gure helburu bakarra auzoan genuen bizi-kalitatea eta ongizatea berreskuratzea dira». Udalari ere neurriak hartzeko eskatzen diote: «Bada garaia zerbait egitea».
Atzoko manifestazioarekin amaitutzat eman dituzte protestak, baina iragarri dute gertutik jarraituko dituztela Udalak eta Eusko Jaurlaritzako Herrizaingo Sailak iragarritako neurriak.
Udalaren eskaria auzotarrei Errenteriako Udaleko Bozeramaileen Batzordeak agiria onartu zuen atzo azken egunetako gertaerei buruz. «Lasaitasunez eta zentzuz» jokatzeko eskatu diete auzotarrei. «Arazoa ez da immigrazioa, delinkuentzia baizik. Bidegabeak izan daitezkeen ondorioak ez ateratzeko eskatzen diegu auzotarrei», dio agiriak.
Udal ordezkarien aburuz, Iztieta auzoa beti izan da kulturen arteko bizikidetzaren eredu. Duela hamar urte zabaldu zen mezkita jarri dute horren adibide. «Bizikidetza, ordea, gaiztotua dago auzoko lasaitasuna eta bakea apurtzera etorri diren gaizkile batzuengatik». Udalaren helburua «auzotarren segurtasuna bermatzea eta normaltasun soziala berreskuratzea» dela jasotzen du agiriak.
Magrebtar zenbaitek gaur manifestazioa egingo dute Auzoan gertatzen ari diren liskar eta lapurreten aurka agertu dira Iztietako magrebtarrak ere. Atzoko manifestazioarekin ez zutela bat egingo adierazi zuten haietako batzuek, etorkin guztiak erruduntzat jo dituztelako. Horregatik, aparte egingo dute protesta, gaur, 15:30ean, auzoko mezkita aurrean.
806Iaz Hego Euskal Herriko gizarte zerbitzuek jaso zituzten eskariak. Hego Euskal Herriko gizarte zerbitzuek seniderik gabeko etorkin adingabeen 806 eskaera jaso zituzten iaz. Bizkaian 440 jaso zituzten, Gipuzkoan 225 eta Araban 141. Nafarroan ez zuten eskaririk izan.
Lasaitasuna eskatu du Markel Olano ahaldun nagusiakGipuzkoako ahaldun nagusi Markel Olanok adierazi du xenofobia joerak igarri dituela Errenteriako Iztieta auzoan (Gipuzkoa) gertatzen ari diren protesta ekintzetan. Protesta egitea zilegi dela, baina jokabide horiek ez direla «onargarriak» nabarmendu du Olanok, eta lasaitasunerako deia egin du.
Urretxun eztabaida hasiko dute, bizikidetza hobetzeko«Jatorri ezberdineko pertsonek elkar onartzea lortu, eta horrela bizikidetza hobetu nahian», eztabaida prozesua hasiko dute Urretxuko Udalak eta Anitzak elkarteak. Oraingoz, herriko taldeekin harremanetan jarri da Anitzak, Urretxun zer-nolako migrazio prozesuak dauden aztertzeko.
%9,93Errenteriako delituetatik, Iztietan gertatzen direnen ehunekoa. Iztieta auzoan Errenteriako biztanleen %10 bizi dira -3.500 herritar-; Ertzaintzaren arabera, berriz, Errenterian izan diren delitu eta arau-hausteen %9,93 auzo horretan izan dira. Iaz %11,92 izan ziren.
%13Immigrazioa arazotzat daukatenen ehunekoa. Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako herritarren %13k arazotzat jotzen dute immigrazioa, Ikuspegi immigrazioaren behatokiaren 2008ko txostenaren arabera. Ehunekoa igo egin da urtebetean; 2007an, %7 ziren.
Aralar: «Iztieta auzoa hondatzen utzi du Udalak»«Iztieta auzoa hondatzen utzi du Udalak», Aralarren arabera, eta giroa txartu aurretik uste du erakundeek «lehenbailehen» hasi behar dutela lanean. Gizarte eragileen eta udal gobernuaren arteko elkarrizketaren alde egin du; aldiz, kontrola zorroztea eta txabolak botatzea ez dela konponbidea adierazi du.
- Peio Aierbe . SOS Arrazakeriako kidea : «Ez dira gaizkile»
- Beerria, 2009-07-10 # Mikel Peruarena . Donostia
«Kanpotik ikusita sexu eraso bati lotutako arazoa dirudien arren, kontua konplexuagoa da». SOS Arrazakeriako kide Peio Aierbe (Donostia, 1950) kezkaz ari da ikusten Errenterian (Gipuzkoa) gertatzen ari dena. Droga trafikoa eta prostituzioa aspaldiko arazoak dira Iztieta auzoan. «Batzuk benetako arazoak dira», onartu du Aierbek. Baina arazoen errua eta ardura marokoarren komunitateari egotzi diete auzotarrek. «Gizartearen planteamenduak ez dira xenofoboak; aniztasuna-eta onartzen dira diskurtsoan, baina istiluak agertzen direnean betiko dinamikak ateratzen dira», nabarmendu du Aierbek. Donostian gertatu zen antzekorik. Igeldon (Gipuzkoa), berriz, zenbait herritarrek adingabeentzako zentroari su eman ziotela oroitarazi du. «Xenofobia dinamika kezkagarriak sortzen ari dira», ohartarazi du.
Aierbe Euskal Herriko Unibertsitatearen udako ikastaroetan izan zen atzo, Donostian. Helmugako herrialdean erreferentzia heldurik ez duten adingabe migranteak hitzaldia eman zuen. Aierberen ustez, Administrazio publikoak ez du «bere esku dagoena» egiten adingabe etorkinen eskubideak bermatzeko: «Zabaldua dago honako hau: ondo funtzionatzen badugu, etorriko dira izugarri pila [migratzaileak], deialdi efektua izango du».
Araba, Bizkai eta Gipuzkoako Arartekoak iaz, adingabeentzako zentro batean aurkitu zuen egoera jarri du adibide gisa: hamabost lagunentzako lekuan ia 50 zeuden; herri hartako Udalak ez zien erroldatzen utzi gehienei; gehienez ere, zentroan bi hilabete egon baldin balitezke ere, batzuek urte erdia zeramaten bertan... Neurri batzuk hartzea oso erraza litzatekeela adierazi du Aierbek: paperak arauz jartzea, edo ikasketak egiten uztea, adibidez -adingabe batzuei ez diete ikasketa bereziak egiten uzten-. Administrazioek «inprobisatu» egin dutela eta arazoaz «libratzen» saiatu direla salatu du. Zerbitzuak pribatizatzeak ere ez du onik egin, Aierberen ustez.
Kanporatzea helburu Adingabeei buruzko lege eta arauek «errespetua» adierazten diete nerabeei, Aierberen hitzetan, «baina mehatxupean daude lege horiek». Espainiako Atzerritarren Legean, esaterako, «irizpide orokorra hemendik kanporatzea da, ez adingabearen interesa bermatzea». Legeak lege, «atzerritar modura ikusten ditugu, adingabe modura ikusi baino lehen», Aierbek dioenez. Atzerritarren Legeak adingabeak kaleratzeko bidea erraztu duela, eta foru aldundiak horrekin bat agertu direla salatu du Aierbek.
Aierbek azaldu duenez, «gatazkatsutzat» jotzen diren gazte batzuk SOS Arrazakeriaren egoitzan egonak dira. «Ez dira gaizkile, ez dute inor hil», adierazi du. «Gaztetxo bakoitza mundu bat da», Aierbek dioenez, eta arreta berezia behar du bakoitzak: «Interbentzioa egiten saiatu behar da; ezin da esan betiko galdu direla». Aierberen hitzetan, beharrezko da «tresnak jartzea eta eskubideak errespetatzea, eskubideak baitira, ez pribilegioak. Egin litekeen txarrena politika berarekin jarraitzea da, nahiz eta jakin horrek ez duela funtzionatzen. Penagarriak dira emaitzak».